Odwodnienie organizmu to poważny stan, który jest groźny dla życia, zwłaszcza w przypadku osób starszych i dzieci. Wbrew powszechnemu przekonaniu, na odwodnienie jesteśmy narażeni nie tylko w okresie upałów, ale także zimą. Może na to wpłynąć szereg chorób.
Do odwodnienia dochodzi w wyniku utraty przez organizm wody i elektrolitów, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Może przybrać trzy formy:
- hipertonia (większa utrata wody niż elektrolitów)
- hipotonia (większa utrata elektrolitów niż wody)
- izotonia (taka sama ilość utraconych elektrolitów i wody)
Na odwodnienie szczególnie narażone są osoby, które borykają się z:
- chorobami nerek
- chorobą Parkinsona (jej objawem są zaburzenia połykania, co może skutkować niechęcią do przyjmowania płynów)
Do odwodnienia może także dojść na skutek chorób, których objawem jest biegunka i wymioty.
Również upały mogą okazać się niebezpieczne, ponieważ dorosły człowiek może wówczas stracić nawet 10 litrów wody, np. w wyniku nadmiernego pocenia się. Należy stale przyjmować płyny, aby zminimalizować ryzyko odwodnienia. Szczególnie narażone są także osoby z nadwagą oraz te, które przyjmują na co dzień leki moczopędne.
W czasie zimy organizm nieustannie oddaje ciepło podczas oddychania, co również może doprowadzić do odwodnienia.
Proces odwodnienia obejmuje kilka stadiów. Pierwszymi sygnałami alarmowymi są:
- wzmożone pragnienie
- rzadsze oddawanie moczu w ciemnym kolorze
- suchość w ustach
- wzdęty brzuch
- brak apetytu
- senność
Na tym etapie odwodnieniu łatwo zapobiec. Organizm wysyła sygnały, aby skłonić nas do uzupełnienia płynów. Należy wtedy przyjąć przynajmniej szklankę wody małymi łyczkami. Jeśli tego nie zrobimy, pojawiają się kolejne objawy, czyli:
- przyspieszone bicie serca
- zmniejszenie pocenia
- gorączka
- hipotonia ortostatyczna (spadek ciśnienia na skutek wstawania)
- drgawki
- utrata przytomności
Tych objawów nie należy lekceważyć. W przypadku ich wystąpienia należy przyjmować nie tylko wodę, ale także elektrolity. Nawadniające działanie ma także niesłodzona słaba herbata. Nie należy jednak uzupełniać niedoborów zbyt gwałtownie.
Aby zapobiec odwodnieniu, kobiety powinny przyjmować ok. 2 litry wody dziennie, mężczyźni - ok. 2.5 litra. Absolutnie minimalna dawka to 1.5 litra. Latem ta ilość powinna być zwiększana o 250 ml wraz z każdym stopniem Celsjusza przewyższającym 37 stopni.
Nie tylko woda nawadnia. Można ja dostarczać także poprzez jedzenie owoców i warzyw. Działanie nawadniające mają przede wszystkim:
- arbuz
- truskawki
- melon
- winogrono
- pomarańcza
- ogórek
- pomidor
Poza wodą, owoce i warzywa dostarczają też niezbędnych witamin i minerałów, które wspierają funkcjonowanie organizmu i zapobiegają wystąpieniu groźnych objawów.
