Choroby uszu obejmują cały narząd, nie tylko to, co widzimy na zewnątrz ciała, ale także wszystkie elementy wewnętrzne ucha. Zazwyczaj nie są groźne i stosunkowo łatwo wyleczalne, ale zignorowane objawy mogą doprowadzić do niebezpiecznych powikłań, które mogą nawet skutkować całkowitą utratą słuchu.
Ucho dzieli się na zewnętrzne i wewnętrzne. Zewnętrzne to wszystko to, co widzimy - małżowina i fragment przewodu słuchowego. Błona bębenkowa oddziela ucho środkowe i wewnętrzne od zewnętrznego. Za nim znajduje się jama bębenkowa, w której znajdują się trzy kosteczki słuchowe - kowadełko, młoteczek i strzemiączko. Ucho dodatkowo składa się z trąbki słuchowej, której zadaniem jest łączenie uszu z gardłem.
Ucho zewnętrzne jest narażone na mniej chorób. Najczęściej można spotkać się z czopkiem woskowinowym, wynikającym z nadmiernego gromadzenia się woskowiny w uszach. Co prawda narząd ten posiada zdolności samooczyszczania się, jednak czasem (w wyniku braku higieny) może dojść do zatkania przewodu słuchowego. Ciekawostką jest, że więcej woskowiny gromadzi się u osób mocno zestresowanych, często w prawym uchu. Ucho zewnętrzne jest także narażone na bakteryjne, wirusowe i grzybicze infekcje, a także na rozwój nowotworu skóry. Dlatego ważne jest, żeby zabezpieczać przed nadmiarem promieni słonecznych także małżowinę uszną.
Ucho środkowe jest narażone na więcej chorób. Najczęściej dochodzi do zapalenia ucha środkowego, które może mieć charakter łagodny, ostry lub przewlekły. Ta choroba dotyczy przede wszystkim dzieci. Szacuje się, że niemal każdy z nas w swoim życiu przeszedł zapalenie ucha. Wywołane jest najczęściej obecnością bakterii. Zazwyczaj objawia się bardzo silnym, kłującym bólem, z którym trudno sobie poradzić zwykłymi środkami przeciwbólowymi. Konieczna jest antybiotykoterapia i stosowanie specjalnych preparatów w sprayu albo kroplach.
Choroby ucha wewnętrznego natomiast związane są ściśle z zaburzeniami słuchu. Jedną z nich jest choroba Meniere'a. Bardzo często objawia się szumem usznym, niedosłuchem odbiorczym i zawrotami głowy. Ma związek z zaburzeniem pracy błędnika błoniastego. Najczęściej choroba ta jest wynikiem przebytej wcześniej infekcji lub jest odpowiedzią organizmu na leki.
W przypadku wystapienia jakichkolwiek niepokojących objawów, należy zgłosić się do lekarza laryngologa. W przypadku podejrzenia którejś z chorób uszu, należy zawsze przeprowadzić badanie słuchu i obejrzeć zewnętrzny przewód słuchowy. Często pobiera się także wymaz i posiew. Większość chorób uszu jest w pełni wyleczalna za pomocą antybiotyków i leków ogólnoustrojowych (np. kiedy występuje też gorączka). Chorobę Meniere'a leczy się także operacyjnie.
