Objawy czerniaka, choć tak łatwe do zauważenia, wciąż są bagatelizowane, przez co złośliwy rak skóry atakuje mnóstwo osób.
Czerniak to nowotwór powstający najczęściej na powierzchni skóry lub błon śluzowych. Wynika z nieprawidłowej produkcji melaniny, czyli naturalnego barwnika. Nowotwór może także rozwijać się w gałkach ocznych, jednak jest to sytuacja rzadka.
Jest to nowotwór złośliwy, a więc może dawać przerzuty. Najczęściej oprócz skóry atakuje także węzły chłonne, płuca, a czasem także mózg.
Czerniak jest wyleczalny, ale tylko wtedy, kiedy zostanie wcześnie wykryty. Wówczas szanse na powrót do pełnego zdrowia wynoszą nawet 100%.
Pierwszym sygnałem alarmowym, który może świadczyć o rozwoju czerniaka, są zmiany powstające na skórze. Są to zarówno pieprzyki, naczyniaki, jak i wszelkie inne znamiona.
Nie wszystkie jednak oznaczają nowotwór. Warto obserwować wszystkie zmiany na skórze i zgłosić się do lekarza, jeśli zauważymy coś niepokojącego.
W przypadku objawów czerniaka mówi się często o tak zwanym abecadle czerniaka. Znajomość pięciu podstawowych kryteriów rozpoznawania czerniaka pozwoli na wczesną diagnozę w domu i szybkie zgłoszenie się do lekarza.
- A - asymentra (ang. asymmetry) - czerniak to zmiana, która nie jest symetryczna, z jednej strony może być bardziej wypukła lub większa niż z drugiej.
- B - brzegi (ang. border) - zmiany nowotworowe mają "poszarpane", nieregularne krawędzie. Zmiany, które nie powinny nas niepokoić, są zwykle okrągłe.
- C - kolor (ang. color) - barwa zmian czerniakowych jest po pierwsze bardzo ciemna (niemal czarna), a po drugie - niejednolita. Miejscami zmiana może być jaśniejsza.
- D - średnica (ang. diameter) - znamię, które ma charakter nowotworowy, zwykle jest duże. Jego średnica przekracza 6 milimetrów.
- E - ang. elevation - zmiany czerniakowe nie są idealnie płaskie, zwykle wystają ponad powierzchnię skóry. Mogą także ulegać przekształceniom.
Usunięcie niepokojącej narośli jest nieinwazyjne, bezbolesne i pozwala zapobiec rozwojowi czerniaka.
Ważna jest także ochrona przeciwsłoneczna. To właśnie nadmierna ekspozycja na słońce jest główną przyczyną wystąpienia czerniaka.
Należy zawsze stosować kremy z filtrem i nie wystawiać się na bezpośrednie działanie promieni UV.