Udar mózgu to choroba występująca nagle, o gwałtownym przebiegu. Dzieli się na dwa podstawowe rodzaje. Udar krwotoczny, nazywany także wylewem, związany jest w wylewaniem się krwi do mózgu z pękniętego naczynia krwionośnego. W wyniku tego tkanki mózgu ulegają zniszczeniu. Drugim rodzajem jest udar niedokrwienny, czyli przeciwieństwo poprzedniego. Wywołany jest nagłym zatrzymaniem przepływu krwi do mózgu, najczęściej na skutek zwężenia światła naczyń krwionośnych.
Udar może mieć wiele przyczyn, a co za tym idzie - dawać także wiele nieoczywistych symptomów. Jeśli objawy są już widoczne, najczęściej oznacza to, że udar jest już w zaawansowanym stadium i należy szybko wezwać pogotowie lub samemu przetransportować chorego do odpowiedniej placówki szpitalnej. Czasem jednak zdarza się, że udar rozpoczyna się od łagodnych zaburzeń, które mogą wzbudzić nasz niepokój. Nie należy ignorować żadnego z symptomów udaru, ponieważ szybka reakcja może uratować choremu życie.
Symptomy udaru zależą przede wszystkim od jego rodzaju. Można je podzielić na kilka podgrup. Przede wszystkim pojawiają się zaburzenia neurologiczne. Wśród nich można wyróżnić przede wszystkim nagłe zaburzenia widzenia występujące w jednym lub obojgu oczu. Ponadto mogą wystąpić także zaburzenia mowy, między innymi afazja, czyli np. zniekształcanie słów lub dzielenie ich na sylaby. Bardzo często symptomem udaru jest także trudność w doborze odpowiednich słów, poprawnej ich artykulacji (dyzartia) i kojarzenia nazw przedmiotów. Czasem pojawiają się także trudności z czytaniem i pisaniem, a także liczeniem.
Udar może zaatakować podczas wykonania codziennych czynności i częstym symptomem są wówczas nagłe trudności związane z podstawowymi zadaniami takimi jak ubieranie się czy mycie. Postępujący udar może wywołać także zaburzenia poczucia czasu i przestrzeni. To oznacza, że chory będzie miał kłopot z określeniem, jaki jest dzień tygodnia, miesiąc i rok. Symptomem udaru w tym przypadku są także problemy z pamięcią - kojarzeniem faktów i dat, zwłaszcza w obrębie pamięci świeżej.
Ostatnią grupą symptomów udaru są zaburzenia równowagi. Oznacza to przede wszystkim trudności w przyjęciu i utrzymaniu prawidłowej, pionowej postawy, a także problemy z poruszaniem się - chwiejny chód, częste potykanie się.
Udar niedokrwienny objawia się także na inne sposoby. Wśród podstawowych symptomów jest przede wszystkim paraliż twarzy (najczęściej jest to opadanie powieki lub kącika ust), kłopoty z przełykaniem, omamy wzrokowe i słuchowe, urojenia, a także bełkotliwa mowa.