Hydrolat oczarowy – właściwości, działanie i stosowanie

Hydrolat oczarowy, nazywany też hamamelisowym, to produkt otrzymywany w procesie destylacji z parą wodną liści i kory oczaru wirginijskiego.

Oczar wirginijski (Hamamelis virginiana) to gatunek rośliny z rodziny oczarowatych. Jest niewysokim drzewem lub krzewem z żółtymi kwiatami, które pojawiają się późną jesienią lub zimą. Pochodzi ze wschodnich stanów USA i z Kanady. Traktowany jest jako roślina ozdobna i lecznicza, wykorzystywana w kosmetologii.

Właściwości oczaru odkryli Indianie Północno-Amerykańscy setki lat temu. Nazywano go wówczas świętą rośliną Indian lub złotem Indian. Napar z jego liści stosowano do leczenia trudno gojących się ran, zadrapań i owrzodzeń.

W leczeniu wykorzystuje się najczęściej wysuszony liść oczaru (Hamamelidis folium) – cały lub rozdrobniony. Zawiera on:

• garbniki (elagotaniny i hamamelitany),
• flawonoidy,
• kwas galusowy i elagowy,
• leukoantocyjanidy,
• saponiny.

Surowcami o działaniu leczniczym i pielęgnacyjnym, wykorzystywanymi do produkcji kosmetyków są nie tylko liście, ale również kora, gałązki i kwiaty oczaru. Warto przy tym podkreślić, że tylko kora i liście zawierają dużą ilość garbników, w tym najcenniejszą hamamelitaninę. To substancja, która odpowiada za właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne wody oczarowej.

Oczar jest dopuszczony do użytku zewnętrznego. Wykorzystuje się go nie tylko w kosmetologii, ale i farmaceutyce. To składnik wielu kosmetyków i leków bez recepty. Można go znaleźć w recepturach dezodorantów, mydeł, pianek do golenia i innych produktów o właściwościach ściągających. Znajduje się także w środkach do uśmierzania podrażnień w miejscach intymnych czy hemoroidów.

Hydrolat, nazywany też wodą kwiatową, jest produktem ubocznym produkcji olejków eterycznych. Powstaje w procesie destylacji roślin parą wodną. Preparaty tego typu zawierają wiele cennych składników, w tym również substancje rozpuszczalne w wodzie. Mają właściwości podobne do olejków eterycznych, ale są znacznie mniej skoncentrowane i bardziej bezpieczne.

Właściwości hydrolatu oczarowego potwierdzają liczne badania naukowe. Dowiodły one, że preparat ma działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i antyseptyczne, a także ściągające i kojące. Łagodzi podrażnienia, zaczerwienienia, drobne wybroczyny oraz rumień wywołany promieniowaniem słonecznym, dlatego też doskonale sprawdza się po opalaniu. Redukuje także świąd skóry spowodowany zarówno reakcją alergiczną, jak i ugryzieniami komarów.

Efektem stosowania hydrolatu oczarowego jest też poprawa krążenia krwi, a także wzmocnienie oraz uszczelnianie naczyń krwionośnych. Hydrolat oczarowy ma silne działanie antyoksydacyjne i odmładzające. Wspomaga walkę z wolnymi rodnikami i przedwczesnymi oznakami starzenia. Dodatkowo odświeża skórę i łagodnie ją tonizuje. Reguluje także pracę gruczołów łojowych, zmniejszając produkcję sebum.

Oczar wirginijski, podobnie jak ałun, jest stosowany do tamowania krwawienia w drobnych zacięciach i zmniejszania podrażnień po goleniu. Pomaga także na nadwyrężone mięśnie, choroby oczu czy wrzody. Warto też wiedzieć, że destylat wodny z liści i młodych gałązek oczaru jest składnikiem farb do tatuażu (zapobiega usuwaniu barwnika ze skóry).

Hydrolat oczarowy to kosmetyk wielofunkcyjny. Można go używać na wiele sposobów. Stosuje się go bezpośrednio na oczyszczoną skórę, bez rozcieńczenia, jako tonik. Można nim spryskiwać twarz lub przemywać ją przy pomocy nasączonego nim wacika. Sprawdza się do każdego rodzaju cery, zwłaszcza skóry suchej, wrażliwej i podrażnionej, dojrzałej i naczynkowej, a także trądzikowej oraz mieszanej.

Można go także stosować jako wodę odświeżającą i mgiełkę do ciała, która przynosi ukojenie w upalne dni (wystarczy, że hydrolat do twarzy znajduje się w butelce z aromizerem).

Woda oczarowa to również półprodukt wykorzystywany do produkcji kosmetyków DIY (faza wodna) – kremów, balsamów, serum, toniku czy domowych maseczek. Do tego celu wystarczy wymieszać glinkę z hydrolatem, dodając olej oraz składniki aktywne, np. kwas hialuronowy, algi morskie lub olejki eteryczne. Hydrolat oczarowy można także dodawać do ulubionego szamponu czy odżywki do włosów. Doskonale sprawdza się także jako wcierka do włosów i skóry głowy, bowiem działa oczyszczająco, przeciwłupieżowo oraz zmniejsza wydzielanie łoju.

Hydrolaty oczarowe można kupić w wielu sklepach, drogeriach, manufakturach i aptekach. Można też zrobić go samodzielnie w domu. Jest to jednak dość pracochłonne i kłopotliwe. Aby przygotować hydrolat, potrzebny jest surowiec, czyli suszone liście oczaru wirginijskiego, a także duży garnek z pokrywką, miseczka, naczynie żaroodporne oraz woda i lód. Przepisy na domowy hydrolat są bardzo różne, mniej i bardziej skomplikowane. Warto poszukać takiego, który jest najbardziej wygodny w realizacji.