Skręcenie kolana
Skręcenie kolana to częsta kontuzja sportowa, która może przydarzyć się przy uprawianiu niemal każdego rodzaju sportu. Lekarze rozróżniają trzy rodzaje skręcenia kolana: lekkie, średnie i ciężkie. Diagnoza skręcenia jest zazwyczaj stawiana na podstawie zdjęcia RTG oraz po badaniu klinicznym przez specjalistę ortopedę. Czasem dodatkowo wykonuje się badanie ultrasonograficzne. Nieleczenie skręcenia kolana może doprowadzić do bardzo poważnej kontuzji i niestabilności stawu kolanowego.
1. Staw kolanowy i łękotka
Staw kolanowy łączy kość piszczelową i udową, czyli dwie największe kości człowieka. Część wypukła kości udowej znajduje się we wklęsłej panewce kości piszczelowej. Panewkę tworzą dwa kłykcie i tzw. rzepka. Gruba chrząstka pokrywa powierzchnię główki i panewki. Najgrubsza chrząstka znajduje się na rzepce, co amortyzuje wstrząsy ciała podczas biegu lub skoków. Łękotki (dwa półksiężycowate przesuwane pierścienie włóknisto-chrzęstne) zabezpieczają prawidłowość ruchów. Warto pamiętać o tym, że łękotka kolana jest miejscem szczególnego ryzyka. Te klinowate struktury służą zmniejszeniu tarcia powierzchni stawowych. Łękotki są słabo unaczynione i dlatego mają małą zdolność do naprawy, gdy zostaną uszkodzone. Przy ostrym skręceniu stawu kolanowego nierzadko dochodzi do rozerwania łękotki w kolanie – wtedy kontuzja jest bardzo bolesna i skomplikowana. Może dojść do zatrzymania ruchu w stawie, tarcia o chrząstkę oraz uszkodzenia gałęzi nerwu, czemu towarzyszy stan zapalny, zbieranie się płynu w kolanie i silny ból. Na tę kontuzję narażone są przede wszystkim osoby uprawiające sporty obciążające kolana.
2. Przyczyny bólu kolana i leczenie skręcenia
Wbrew pozorom, ból kolana nie zawsze świadczy o skręceniu kolana. Czasem za ból odpowiadają urazy powstające przy nieprawidłowej jeździe na nartach, rolkach, łyżwach, deskorolce lub przy grze w piłkę nożną lub siatkówkę. Niekiedy ból w kolanie powoduje choroba zwyrodnieniowa stawów, czyli przyśpieszone zużycie stawu kolanowego. Schorzenie to może rozwijać się latami, nie dając żadnych objawów. Choroba ta najczęściej wynika z wad rozwojowych stopy, nieprawidłowej postawy, płaskostopia, nadwagi lub przeciążenia (dźwiganie ciężarów). Ból kolana może być efektem chodzenia na bardzo wysokich obcasach lub w obuwiu źle trzymającym stopy (na twardej podeszwie).
Lekkie skręcenie kolana można leczyć zachowawczo przez założenie opatrunku unieruchamiającego kolano na czas od 2 do 4 tygodni. Zazwyczaj po zdjęciu opatrunku pacjent wymaga rehabilitacji. Ciężkie skręcenia kolana wymagają ingerencji chirurgicznej. Jest nią artroskopia, zabieg polegający na wykonaniu dwóch nacięć skóry 0,5-1 cm bez konieczności otwierania stawu. Jednym otworem wprowadza się urządzenie optyczne, aby precyzyjnie obserwować rozległość zmian. Natomiast drugi otwór służy do wprowadzenia narzędzia chirurgicznego do chwytania, odcinania i usuwania uszkodzonych fragmentów.
Ból kolana nie zawsze oznacza skręcenie kolana. Jeśli jednak staw kolanowy jest skręcony, konieczne jest leczenie skręcenia kolana. Sposób leczenia zależy od tego, jak poważna jest kontuzja sportowa.