SLS - czym jest tajemniczy składnik kosmetyków i czy jest niebezpieczny

SLS to jeden z najpowszechniej występujących detergentów. Znajdziemy je w szamponach, pastach do zębów, proszkach do prania, żelach do mycia ciała i twarzy, a take płynach do mycia naczyń. W ostatnich latach stał się kosmetycznym antybohaterem, ale czy słusznie? Czy produkty z SLS w składzie są szkodliwe i kto może je stosować?

1. Co to jest SLS?

SLS, czyli Sodium Lauryl Sulfate, to laurylosiarczan sodu - jeden ze składników myjących. Stosowany jest głównie w kosmetykach, ale także w środkach czystości. To syntetyczny związek chemiczny, zaliczany do tzw. anionowych środków powierzchniowo czynnych. Obecnie stosuje się go przede wszystkim w żelach do mycia ciała i twarzy, szamponach, mydeł, pianek do golenia czy past do zębów. W przemyśle związek ten znalazł zastosowanie w środkach do prania ubrań, dywanów, odplamiaczach i płynach do naczyń - w tym przypadku używa się ich w dużo większym stężeniu, niż w kosmetykach.

1.1. Jak szukać SLS w składzie kosmetyków?

SLS może występować pod wieloma nazwami w klasyfikacji INCI. Zwykle jeśli w składzie jest SLS, na etykiecie, oprócz zwyczajowej nazwy, może pojawić się:

• Lauryl sulfate sodium salt
• Sodium salt
• Sodium N-dodecyl sulfate
• Lauryl sodium sulfate
• Sodium dodecyl sulfate lub SDS
• Sulfuric acid
• Monododecyl ester

Nieco łagodniejszą wersją SLS jes SLES, czyli sól sodowa siarczanu oksyetylenowanego alkoholu laurylowego (Sodium Laureth Sulfate), a także:

• MLS - Magnesium Lauryl Sulfate
• Sodium Cetearyl Sulfate
• Sodium Coco Sulfate
• ALS -Ammonium Lauryl Sulfate

Najłagodniejszymi detergentami są przede wszystkim:

• Coco Glucoside
• Decyl Glucoside
• Lauryl Glucoside

Ich działanie oczyszczające jest znacznie mniejsze.

1.2. Funkcje SLS w kosmetykach

Zadaniem SLS-ów jest przede wszystkim ułatwienie spieniania produktu i odtłuszczanie skóry, a więc pozbawianie jej wszelkich zanieczyszczeń. W przypadku mycia włosów dodatkowo usuwają z ich powierzchni tzw. oblepiacze, czyli silikony pochodzące z odżywek i środków do stylizacji. Zapewniają dokładne oczyszczenie i delikatne złuszczenie.

2. Czy SLS szkodzi zdrowiu i urodzie?

W internecie mnóstwo jest nierzetelnych artykułów na temat szkodliwości SLS-ów. Przypisuje się im działanie drażniące na skórę. Według tej teorii, produkty zawierające SLS przyczyniają się do powstawania uszkodzeń naskórka, nasilają objawy atopowego zapalenia skóry i przesuszają włosy, sprawiając, że są matowe, łamliwe i szybciej się przetłuszczają. Dodatkowo często obserwuje się:

• pieczenie oczu w kontakcie z detergentem
• podrażnienie błon śluzowych
• naruszenie naturalnych barier ochronnych i płaszcza hydrolipidowego naskórka
• swędzenie, wysypka, zaczerwienienia.

Prawda jest taka, że nawet czysta woda może nam zaszkodzić, jeśli jest stosowana w nadmiarze. SLS to mocny detergent, którego zadaniem jest dokładne oczyszczenie skóry i włosów. Nie oznacza to jednak, że mamy z niego rezygnować. Produkty z SLS mogą być stosowane regularnie, a mimo to nie wywoływać niepożądanych działań.

2.1. Badania na temat szkodliwości SLS

Istnieją badania, które potwierdzają negatywny wpływ SLS-ów na skórę i błony śluzowe. Warto jednak wspomnieć, że metodą badawczą było pozostawienie produktu na skórze przez dłuższy czas, czasem nawet kilka godzin. W rzeczywistości ani szamponów, ani żeli pod prysznic, ani produktów do twarzy nie trzymamy na skórze dłużej niż kilkadziesiąt sekund. W takim wypadku ryzyko wystąpienia podrażnień jest niewielkie.

3. Kto może sięgać po produkty z SLS?

Tak naprawdę każdy. Nie ma przeciwwsazań do stosowania produktów z SLS także przez osoby o suchej, atopowej skórze. Należy jednak pamiętać o odpowiednim nawilżaniu skóry i wybieraniu kosmetyków, któe oprócz SLS mają także składniki łagodzące, nawilżające, regenerujące i ochronne.

Jeśli chodzi o pielęgnację włosów, częstotliwość stosowania mocnych detergentów zależy od częstotliwości mycia głowy. Jeśli myjemy włosy codziennie, szampony z SLS warto stosować raz lub dwa razy w tygodniu, aby dokładnie oczyścić skórę głowy i włosy ze wszystkich używanych silikonów i emolientów. W pozostałe dni dobrze jest sięgać po produkty nieco łagodniejsze.

3.1. Nie ma jednej reguły stosowania SLS

Każdy człowiek jest inny. Nie można uogólniać, że produkty zawierające SLS będą dobre dla kogoś, a szkodliwe dla kogoś innego. Sami musimy znaleźć nasz złoty środek metodą prób i błędów. Warto obserwować, jak zachowuje się skóra i włosy po użyciu kosmetyków z SLS. Jeśli zauważymy podrażnienia, warto rozważyć:

• czy nie stosujemy ich za często
• czy nie stosujemy agresywnych metod pielęgnacji (pocieranie szorstką gąbką, szorowanie skóry głowy)
• czy nie mamy uczulenia na inny składnik danego kosmetyku.

Tylko w taki sposób można ocenić, czy kosmetyki z SLS nam szkodzą, czy nie.

4. SLS a środowisko

Jakiś czas temu pojawiła się teoria, według której SLS uznany został za składnik szkodliwy dla środowiska. Badania nie potwierdzają jednak tego założenia. Przeciwnie - wykazano, że SLS jest biodegradowalny i ulega pełnemu rozkładowi, bez szkód na środowisku naturalnym.