Choroby zakaźne są szczególnie niebezpieczne ze względu na swój potencjał epidemiologiczny. Niezwykle szybko się rozprzestrzeniają, bardzo łatwo jest się zarazić, a niektóre z nich mogą doprowadzić do poważnego kalectwa, a nawet śmierci. Są następstwem zaburzenia bariery odpornościowej organizmu i zakażenia go czynnikiem chorobotwórczym. Dotyczą zarówno świata roślin, jak i zwierząt (w tym także ludzi).
- wirusy
- bakterie (w tym riteksje)
- grzyby
- choroby wieku dziecięcego (ospa, odra, różyczka, etc.)
- zakażenia rotawirusem i norawirusem (grypy żołądkowe)
- gruźlica
- AIDS
- grzybica
- tężec
- opryszczka
- liszajec
- a także przeziębienie i grypa
Zarażenie przebiega drogą kropelkową, wystarczy więc niewielki kontakt z chorym albo przedmiotami, których dotykał. Do zakażenia może dojść także poprzez przewód pokarmowy (w wyniku zjedzenia produktów zawierających toksyny) lub poprzez krew chorego. Często bywa także, że zarazić się można nawet poprzez oddychanie, ponieważ w powietrzu mogą unosić się szkodliwe drobnoustroje.
Leczenie każdej z chorób zakaźnych jest inne, ponieważ każdą z nich powodują inne bakterie czy wirusy. Z reguły stosuje się antybiotyki, leki przeciwwirusowe, wspomagające odporność albo działające miejscowo (w przypadku np. zmian skórnych). Dodatkowo należy eliminować wszystkie objawy choroby na bieżąco, aby poprawić stan chorego i szybciej go wyleczyć.
Często wobec chorego (lub grupy chorych) stosuje się kwarantannę, aby odizolować go od otoczenia i wyleczyć, bez obaw o rozprzestrzenianie się choroby. Tak często dzieje się w przypadku egzotycznych chorób "przywożonych z wakacji" albo w przypadku zwierząt, u których stwierdzono podejrzenie choroby zakaźnej.
Jednak ponad wszystkie metody leczenia, ważniejsza jest profilaktyka. Aby nie doszło do zakażenia, szczególne istotne jest zachowanie podstawowych zasad higieny - częste mycie rąk (każdorazowo po wyjściu z toalety i przyjściu do domu/pracy/szkoły), dokładne mycie (a jeśli to możliwe także wyparzanie) żywności, używanie foliowych rękawiczek na zakupach. Ważne jest także, aby nie dotykać twarzy i błon śluzowych brudnymi rękoma - jest na nich mnóstwo bakterii.
Inną formą leczenia zapobiegawczego jest szczepienie. Większość przeprowadza się już w wieku dziecięcym, ale tak naprawdę zaszczepić się może każdy, zawsze i na większość chorób zakaźnych. Szczepionki, choć budzą obawy, nierzadko mają moc ratowania życia w przypadku kontaktu z wirusami i bakteriami powodującymi choroby zakaźne.
