Wygląd języka przy refluksie – przyczyny zmian i leczenie

Wygląd języka przy refluksie może budzić niepokój. Pojawia się bowiem biały nalot, któremu często towarzyszy przykry zapach oraz niesmak i suchość w ustach.

Refluks żołądkowo-przełykowy to cofanie treści pokarmowej z żołądka do przełyku i jamy ustnej. Konsekwencją jest choroba refluksowa przełyku, w której dochodzi do uszkodzenia błony śluzowej przełyku lub pojawienia się charakterystycznych dolegliwości.

Patologiczne zarzucanie kwaśnej treści pokarmowej z żołądka do gardła ma związek z nieprawidłowym działaniem dolnego zwieracza przełyku (to mięsień zlokalizowany pomiędzy przełykiem a żołądkiem). Gdy jego praca ulega zaburzeniu, pokarm wraz z kwasem solnym i enzymami trawiennymi cofa się do przełyku. Dlaczego tak się dzieje?

Etiologia zaburzenia jest wieloczynnikowa. Czynnikami predysponującymi jest ciąża, zaburzenia hormonalne oraz otyłość, a także różne schorzenia, takie jak cukrzyca, twardzina układowa czy polineuropatia alkoholowa.

Refluksowi sprzyja przepuklina rozworu przełykowego, stany po operacjach okolicy wpustu żołądka, zaburzenia pasażu żołądkowego czy zmiany starcze przełyku. Za dysfunkcję mogą odpowiadać także leki obniżające ciśnienie w jego dolnej części.

Zmieniony wygląd języka przy refluksie, czyli biały język od żołądka, to nie jedyny objaw refluksu. Zaburzenie naturalnego pH wywołuje różne zmiany miejscowe w obrębie jamy ustnej.

Skutkiem może być rozwój próchnicy, osłabienie zębów, nadmierne ścieranie ich szkliwa, a także nadwrażliwość uzębienia lub dziąseł. Zarzucanie treści żołądkowej i drażnienie strun głosowych mogą być przyczyną porannej chrypki i chrząkania.

Do typowych objawów choroby refluksowej przełyku należy nie tylko wspomniane cofanie się treści pokarmowej z żołądka jamy ustnej, ale i zgaga, to jest uczucie pieczenia i palenia za mostkiem. Pojawia się także wiele dolegliwości ze strony układu pokarmowego. To nudności, ból podczas połykania, nadmierne ślinienie, kwaśne lub puste odbijanie czy bóle w nadbrzuszu.

Do pozaprzełykowych objawów refluksowej choroby przełyku zalicza się suchy, uporczywy kaszel, świszczący oddech i ból w klatce piersiowej. Symptomy i dolegliwości nasilają się zwykle w pozycji leżącej na plecach, przy pochylaniu się do przodu i po obfitym, tłustym posiłku. Choroba refluksowa może również przebiegać bezobjawowo.

Jak doraźnie usunąć biały nalot na języku? Można to zrobić za pomocą szczoteczki do zębów lub specjalnej skrobaczki do języka. Pomocne jest stosowanie płynów do płukania jamy ustnej.

Jeśli wygląd języka budzi niepokój lub jego zmienionemu stanowi towarzyszą dokuczliwe objawy, dobrze jest udać się do lekarza, by ten postawił odpowiednią diagnozę.

Gdy wiadomo, że niepokojący wygląd języka jest wywołany przez refluks żołądka, by pozbyć się nalotu, trzeba podjąć leczenie przyczynowe. Działania mające na celu zniwelowanie objawów (np. białego osadu) to za mało.

W leczeniu refluksu kluczowa jest modyfikacja jadłospisu oraz zmiana stylu życia. Ważne jest przestrzeganie zasad odpowiedniej diety (najlepszy wybór to dieta lekkostrawna):

• unikanie potraw ostrych, tłustych, ciężkostrawnych,
• uważanie na owoce cytrusowe, przetwory z pomidorów, czekoladę, czosnek, cebulę, szparagi, karczochy,
• włączenie do diety takich produktów jak oleje roślinne, chudy nabiał,
• picie niegazowanej wody,
• unikanie obfitych posiłków,
• ograniczenie spożywania alkoholu i palenia papierosów.

Zaleca się także zmniejszenia masy ciała, jak również unikanie intensywnych treningów oraz aktywności fizycznej po posiłkach. Pomóc może powstrzymanie się od jedzenia 2-3 godziny przed odpoczynkiem nocnym, spanie na nieco wyższej poduszce lub ustawienie wezgłowie łóżka tak, by głowa była lekko uniesiona. Niewskazane jest także noszenie obcisłych ubrań i pasków.

Jeśli to możliwe, wskazane jest unikanie leków obniżających ciśnienie dolnego zwieracza przełyku (np. blokerów kanału wapniowego). Bywa, że trzeba rozważyć leczenie operacyjne.

Zdarza się, że by uporać się z refluksem, konieczne są leki hamujące wydzielanie kwasu żołądkowego (zwykle to inhibitory pompy protonowej) oraz leki zobojętniające kwas solny i osłaniające błonę śluzową czy leki prokinetyczne.

Leczenie refluksu, objawem którego są dolegliwości zdrowotne, ale i objawy obniżające komfort funkcjonowania (np. biały osad na języku), jest ważne. Na szali jest nie tylko komfort życia, ale i zapobieganie powikłaniom choroby. Refluks żołądkowo-przełykowy może bowiem doprowadzić do krwawienia z przełyku, uszkodzenia błony śluzowej przełyku (tzw. przełyk Barretta), a nawet raka przełyku.