Wygląd piersi. Czy zmienia się wraz z wiekiem?
Wygląd piersi zmienia się wraz z wiekiem kobiety, zmianami hormonalnymi, jakie zachodzą w jej ciele w czasie ciąży, po porodzie oraz w okresie menopauzy.
Wielkość piersi oraz ich kształt są w dużej mierze uzależnione od czynników genetycznych, ale także sposobu żywienia oraz stylu życia. Niekiedy zmiany w wyglądzie mogą być związane z różnymi schorzeniami dotyczącymi zarówno skóry, jak i tkanki gruczołowej.
1. Zmiany wyglądu piersi związane z wiekiem
Na początek warto prześledzić zmiany, jakim podlegają piersi od momentu rozpoczęcia dojrzewania, aż do okresu wygasania czynności hormonalnej kobiety.
1.1. Piersi w okresie dojrzewania
U niemowląt oraz u małych dzieci piersi są płaskie. Wraz z początkiem dojrzewania dochodzi do niewielkiego rozrostu tkanki tłuszczowej oraz przewodów mlecznych w okolicy brodawki sutkowej.
Ta część kobiecego ciała nieco uwypuklona. Dalszy rozwój tkanki gruczołowej powoduje stopniowe powiększanie się piersi. U nastolatek piersi często mają wygląd stożka, dopiero później przybierają pełniejszy kształt.
Początkowy rozwój piersi jest uzależniony od rosnącego poziomu estrogenu, żeńskiego hormonu płciowego w organizmie nastolatki. Estrogeny sprzyjają zwiększeniu liczby przewodów mlecznych, ale także ilości tkanki gruczołowej w okolicy sutków.
Kiedy przychodzi czas pierwszej miesiączki, rośnie poziom innego istotnego hormonu płciowego progesteronu. Progesteron odpowiedzialny jest za rozwój gruczołów mlecznych, czyli dalsze różnicowanie się tkanki piersi.
W przeciwieństwie do estrogenów, progesteron nie zwiększa istotnie objętości piersi. Proces wzrostu oraz kształtowania się piersi trwa około 3-5 lat, aczkolwiek jest to kwestia indywidualna. U niektórych dziewcząt okres ten może trwać nawet do 10 lat.
1.2. Ciąża i karmienie piersią a wygląd piersi
W trakcie ciąży w wyniku zachodzących w organizmie burzy hormonów dochodzi do istotnych zmian dotyczących wyglądu oraz kształtu piersi. W związku z rozrostem przewodów oraz gruczołów mlecznych, objętość piersi ulega zwiększeniu, co czasami może wiązać się z ich większą wrażliwością lub bolesnością.
Brodawki sutkowe stają się ciemniejsze, a to znak wzmożonej produkcji pigmentu – melaniny. Większe piersi utrzymują się przez cały okres karmienia. Po zakończeniu, ich wygląd ulega kolejnym przemianom. Zmniejsza się objętość tkanki gruczołowej, a to w praktyce oznacza konieczność wymiany biustonoszy na mniejsze.
1.3. Menopauza a wygląd piersi
Wygasanie czynności hormonalnej jajników sprawia, że w piersiach zwiększa się zawartość tkanki tłuszczowej w stosunku do gruczołowej, co może doprowadzić do zmian w kształcie. Procesy związane ze zmianami hormonalnymi wpływają na osłabienie mięśni i więzadeł, sprawiając, że piersi obniżają się i stają się obwisłe.
2. Zmiany skórne na piersiach
Zmiany pojawiające się na skórze piersi mogą wynikać zarówno z chorób skóry, jak i zmian toczących się w tkankach.
Na skórze mogą pojawiać się te wynikające z zakażenia skóry (np. zapalenie mieszków włosowych, związane z grzybicą), uczulenia (grudki lub swędzące bąble). W tej okolicy mogą umiejscawiać się także zmiany nowotworowe, np. w przebiegu czerniaka lub raka skóry.
Objawem zaawansowanego raka piersi jest tzw. skórka pomarańczowa, spowodowana zaczopowaniem drobnych naczyń limfatycznych przez komórki nowotworowe.
Dochodzi do miejscowego obrzęku z widocznymi drobnymi wciągnięciami skóry, co przypomina skórkę pomarańczy. W przebiegu zaawansowanego raka piersi może pojawić się także naciek skóry piersi lub owrzodzenie.
Zaczerwienienie może być wynikiem zapalenia, częstej przypadłości kobiet karmiących piersią, ale także, w rzadkich przypadkach – raka zapalnego piersi. Dochodzi wówczas do obrzęku, zaczerwienienia oraz wzrostu ucieplenia skóry piersi.
3. Zmiany wielkości piersi
Niewielka dysproporcja rozmiaru piersi jest częstym zjawiskiem u nastolatek i młodych kobiet.
U niektórych rozmiary piersi mogą różnić się nawet o jedną miseczkę. Są jednak sytuacje, w których dysproporcje mogą mieć podłoże patologiczne. W zespole Polanda, rzadkim schorzeniu wad wrodzonych pojawia się dysproporcja wynikająca z jednostronnego niedorozwoju mięśnia piersiowego, piersi lub brodawki sutkowej.
Rozpoznanie stawia się na podstawie badania lekarskiego oraz badania USG, a leczenie polega na chirurgicznej rekonstrukcji klatki piersiowej. Należy także wspomnieć o powiększeniu lub zniekształceniu jednej z piersi w przebiegu zaawansowanego raka piersi.
Podsumowując, wygląd piersi jest nie tylko kwestią estetyczną, ale także może świadczyć o toczącej się chorobie. Kobiety powinny zwrócić szczególną uwagę na dokładne obejrzenie skóry piersi jako elementu samobadania. Ważna jest ocena wielkości, zmian skórnych oraz ewentualnych zmian kształtu piersi.