Gry zespołowe dla dzieci
Integrowanie dzieci poprzez gry zespołowe jest jednym z ważniejszych działań instytucji wychowawczych: żłobków, przedszkoli i szkół. Zespołowe gry sportowe rozwijają umiejętności interpersonalne dzieci, jednocześnie uczą je współpracy w grupie i przestrzegania zasad. Gry dla dzieci, mobilizujące do aktywności fizycznej, pomagają w kształtowaniu u dziecka koncentracji, pamięci, orientacji, spostrzegawczości, refleksu, samodzielności. Szczególnie ważne są gry i zabawy w grupie na świeżym powietrzu.
1. Gry zespołowe a rozwój dziecka
Uczestnictwo w zabawach edukacyjnych rozwija umiejętności interpersonalne dzieci, jednocześnie uczy współpracy w grupie i przestrzegania zasad. Gry dla dzieci, mobilizujące do aktywności fizycznej, pomagają w kształtowaniu u dziecka koncentracji, pamięci, orientacji, spostrzegawczości, refleksu. Zabawy w grupie rozwijają także samodzielność, śmiałość oraz zdyscyplinowanie dziecka. Dzięki interakcjom z innymi dziećmi sportowe gry zespołowe uczą rywalizacji oraz przydatnej umiejętności przegrywania, które nie będzie później demotywowało i kojarzyło się z porażką. Walka w zespole wpływa korzystnie na rozwój dziecięcej wyobraźni, pogłębiając przy tym wiedzę o otaczającym świecie. Dynamiczne gry zespołowe sprzyjają harmonijnemu fizycznemu rozwojowi dziecka. Nadają ruchom płynność i poprawiają koordynację ruchową. Zabawy zespołowe przy akompaniamencie muzyki kształtują poczucie rytmu i taktu, pobudzają zmysł słuchu. Są gry, które rozwijają twórcze myślenie, kształtują umiejętności rozwiązywania problemów, koncentracji, a także wyrabiają sprawność językową i poczucie humoru.
2. Gry i zabawy grupie
W dobie ogromnych możliwości technicznych dysponujemy całym szeregiem zabawek i gier, których zadaniem jest wprowadzenie maleńkich dzieci w otaczający ich świat. Niemałym problemem dla rodzica jest wybranie takich zabawek, które będą mobilizowały malucha do ruchu. Ważna jest intuicja rodzica. W okresie 1-4 roku życia rozwój dziecka jest bardzo intensywny, a obszar jego zainteresowań stale się poszerza. Należy być przygotowanym, że entuzjazm dziecka podczas gry będzie ulegał wahaniom. Na przykład, dziecko chętnie przystąpi do gry, po czym po chwili ją ostatecznie przerwie. W takim wypadku nie można zmuszać go do dokończenia zabawy. Wywieranie presji na maluchu nie działa. Rozwiązaniem jest zaproponowanie innej ciekawej gry.
Przykłady? Zabawy na świeżym powietrzu w zbieranie liści czy kamyków są bardzo dobrymi zabawami dla tych najmłodszych dzieci. Także zabawy w piaskownicy, kiedy dla przykładu dzieci mogą wsypywać piasek do jednego wiaderka czy bawić się wspólnymi zabawkami, są przykładami zabaw w grupie dla najmłodszych. Zabawom tym także towarzyszą pewne reguły: wsypywanie piasku bez kamyków, wsypywanie piasku tylko łopatką, nie rozsypywanie piasku poza wiaderko itp. Przeciętnie już po skończeniu 15 miesiąca życia dziecko wręcz rwie się do towarzystwa innych dzieci. Warto korzystać z tego zapału dziecka do zabawy z rówieśnikami.
3. Gry zespołowe dla dzieci przedszkolnych
Gry zespołowe dla dzieci nie koncentrują się jedynie na sportowej rywalizacji. Wystarczy stworzenie dobrej atmosfery i zmotywowanie dzieci, by chętnie bawiły się w głuchy telefon, podchody czy w berka. Mogą być prowadzone na podwórku lub w pomieszczeniu, np. świetlicy. Dla przedszkolaków popularne zabawy zespołowe to „Stary niedźwiedź mocno śpi” oraz „Mam chusteczkę haftowaną”. Warto przypomnieć sobie gry z dzieciństwa i zachęcać do zabawy swoje dzieci, popularne były i nadal są: zabawy w chowanego, „raz dwa trzy, Baba Jaga patrzy”, gry w klasy, zabawa w pomidora, łapki, ciuciubabkę, zabawy ze skakanką, hula hoop czy gumą do skakania. Warto też od najmłodszych lat wprowadzać pierwsze zabawy z piłką, które będą zachętą do uprawiania sportów dla młodzieży – piłki nożnej, siatkówki czy koszykówki.
Starszym dzieciom (mniej więcej od 5 roku życia) można zaproponować gry planszowe. Wymagają one towarzystwa innych dzieci, a są doskonałym sposobem spędzenia czasu w domu podczas deszczowej pogody. Gry planszowe umożliwiają trening radzenia sobie z silnymi uczuciami, jak radość z wygranej i smutek z przegranej. Obowiązkiem rodziców jest pokazać, jak wygrywać i przegrywać w dobrym stylu. Jest to czas, kiedy istotna jest tu kwestia radzenia sobie ze współzawodnictwem. Plusem gier planszowym jest niewątpliwie to, że poziomem zaawansowania i przeznaczenia można je dostosować do niemal każdej kategorii wiekowej oraz fakt, że można je zabrać ze sobą na piknik do lasu.
Sześciolatek czy dziewięciolatek chętnie będzie angażował się w zabawy dynamiczniej ruchowe. Takie gry kształtują mapę ciała, poprawiają orientację przestrzenną i napięcie mięśniowe. Zmuszają do wykonywania ruchów złożonych i utrzymywania równowagi. Wpływają na ruch gałek ocznych, a tym samym na jakość spostrzegania wzrokowego, oraz stymulują słuch dziecka. Do najpopularniejszych gier angażujących pracę całego ciała należy Twister czy klocki Jenga.
4. Gry zespołowe dla młodzieży
Zachęcanie dzieci do aktywności fizycznej od najmłodszych lat powoduje u dzieci starszych potrzebę ruchu i współdziałania w grupie. Rolą rodziców i nauczycieli wychowania fizycznego jest propagowanie aktywnego stylu życia i mobilizowanie do wysiłku fizycznego. W szkole młodzież poznaje surowe zasady piłki nożnej, piłki ręcznej, koszykówki czy siatkówki. Tu realizują się w tenisie stołowym czy nawet w badmintonie.
Gry zespołowe dla młodzieży, oprócz aspektu sportowego, mają także aspekt intelektualny. Gra w „Państwa, miasta”, gry w karty czy kalambury to gry zespołowe dla młodzieży dysponującej wiedzą o świecie, posiadającej umiejętność kojarzenia i zapamiętywania faktów oraz selekcjonowania własnej wiedzy. Coraz częściej młodzież korzysta z gier komputerowych za pośrednictwem komputera bądź konsoli do gier i łącza internetowego. Nastolatki mogą zbierać się wtedy w większe grupy poprzez Internet i brać udział w jednej grze, zazwyczaj zdominowanej przez rywalizację, agresję i przemoc. Młodzież szybko poddaje się nieodpowiednim wpływom tych gier, chłonie negatywne treści, przez co są one dla niej bardzo szkodliwe. Do rodziców należy kontrolowanie kupowanych przez dziecko gier komputerowych, interesowanie się, w co i jak długo gra ich dziecko w Internecie. Gry nie powinny zaburzać prawidłowego rozwoju dziecka, wręcz przeciwnie, powinny wskazywać nadrzędne wartości oraz uczyć, co dobre, a co złe.
Każda rozrywka fizyczna i umysłowa wpływa pozytywnie na rozwój dziecka, dlatego wezwanie rodziców do aktywizacji dzieci jest priorytetowym zadaniem społeczeństwa.