Niacynamid – jak stosować, właściwości i efekty

Niacynamid to pochodna witaminy B3, znanej także jako witamina PP, niacyna czy nikotynamid. To połączenie dwóch związków: kwasu nikotynowego (niacyny, czyli kwasu 3-pirydynokarboksylowego, pochodnej pirydyny) i jego amidu (nikotynamidu). W przeciwieństwie do pozostałych witamin z grupy B, witamina B3 jest produkowana w organizmie z podstawowego aminokwasu - tryptofanu. Są to jednak niewielkie ilości, dlatego zasoby należy uzupełniać poprzez dietę bądź suplementację. To ważne, ponieważ witamina B3 reguluje wiele procesów zachodzących w całym organizmie, ma też wpływ na prawidłowe funkcjonowanie skóry.

Niacynamid odnajduje się w dermatologii. W ostatnim czasie dużą popularnością cieszą się stają się kosmetyki z niacynamidem w roli głównej, takie jak krem, olejek czy serum z niacynamidem, a także tonik, żel punktowy czy żel do mycia, emulsja i mleczko do ciała.

Ponieważ substancja odgrywa znaczącą rolę w tworzeniu aminokwasów oraz kwasów nukleinowych, jest składnikiem preparatów regenerujących, nawilżających, przeciwzmarszczkowych, rozjaśniających przebarwienia, przeciwtrądzikowych oraz łagodzących. Substancję cechuje wielokierunkowe działanie, a także bezpieczeństwo i hipoalergiczność, stąd może być wykorzystywana w pielęgnacji cery każdego rodzaju, także tej wrażliwej i trądzikowej.

Niacynamid to substancja rozpuszczalna w wodzie, łatwo absorbowana przez skórę. Jest odporna na działanie kwasów, zasad, światła słonecznego, wysokiej temperatury i tlenu.

Niacynamid ma wyjątkowe właściwości:

• nawilża skórę,
• odbudowuje i wzmacnia barierę hydrolipidową skóry, ponieważ bierze udział w syntezie lipidów i ceramidów,
• spłyca drobniejsze zmarszczki, zapobiega ich dalszemu pogłębianiu się. Wygładza powierzchnię naskórka,
• działa silnie przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, ogranicza namnażanie się bakterii odpowiedzialnych za rozwój stanu zapalnego i zaostrzanie zmian trądzikowych,
• zwęża pory, skóra staje się gładsza i delikatniejsza,
• działa przeciwstarzeniowo, spowalnia procesy starzenia się skóry, chroni przed działaniem wolnych rodników, ma walory antyoksydacyjne,
• stymuluje produkcję kolagenu i elastyny, dzięki czemu skóra jest jędrniejsza i bardziej elastyczna,
• normalizuje pracę gruczołów łojowych, co zmniejsza nadprodukcję sebum i nadmierne przetłuszczanie się skóry,
• hamuje syntezę melaniny, która odpowiada za powstawanie plan pigmentacyjnych, rozjaśnia przebarwienia i zmiany potrądzikowe, zapobiega pojawianiu się nowych niedoskonałości.

Standardowe preparaty kosmetyczne w swoim składzie zawierają od 2 do 5% niacynamidu. Na rynku pojawiają się też produkty o stężeniu znacznie wyższym: 10, a nawet 15% nikotynamidu. Początkowo zaleca się stosowanie produkt w stężeniu niższym, maksymalnie 5%, od 2 do 3 razy w tygodniu. Konieczne jest obserwowanie reakcji skóry. Jeśli nic się nie dzieje, można stopniowo zwiększać częstotliwość stosowania lub stężenie preparatu.

Podczas działania wysokiego stężenia substancji można zaobserwować przemijające pieczenie i mrowienie oraz zaczerwienienie skóry, co ma związek z rozszerzaniem naczyń krwionośnych. Skóra może być także mocno przesuszona i objęta wysypką. Systematycznie nakładanie preparatu z niacynamidem na skórę dość szybko przynosi zadowalające efekty. Po miesiącu widocznie rozjaśnia skórę i zmniejsza ilość przebarwień.

Niacynę, dla wzmocnienia efektu działania, można łączyć z różnymi substancjami, takimi jak:

• kwas hialuronowy, który wykazuje silne właściwości nawilżające,
• cynk, który wspiera regenerację skóry i przyspiesza gojenie ran,
• retinol, ponieważ wit. PP minimalizuje skutki uboczne stosowania retinolu,
• pochodne witaminy C (ale nie w postaci kwasu askorbinowego). Ich połączenie odżywia skórę i zadziała rozjaśniająco,
• koenzymem Q10,
• pseudokolagenem – roślinnym kolagenem,
• witaminą E,
• algami morskimi.

Z niektórymi substancjami niacynamidu nie należy łączyć. To kwasy (np. AHA i BHA, np. kwas glikolowy, migdałowy, salicylowy), ponieważ ich niskie pH obniża jego skuteczność czy witamina C w postaci kwasu askorbinowego, gdyż składniki wzajemnie zmniejszają swoją skuteczność (ponadto wskutek ich połączenia wytwarza się kwas nikotynowy.

Niacynamid jest substancją bezpieczną. Jest dobrze tolerowany także przez wrażliwą skórę. Nawet przedawkowanie niacyny nie zagraża życiu i nie powoduje trwałych uszczerbków na zdrowiu, choć może mu towarzyszyć ból brzucha, mdłości, czasowa niewydolność wątroby, hiperglikemia (wzrost stężenia cukru w ciele) oraz arytmia (nierównomierne bicie serca).