Pasy w judo
Pasy w judo zdobywa się po złożeniu odpowiedniego egzaminu sprawdzającego umiejętności i technikę judoki. Współczesne judo jest sportem ściśle ograniczonym przepisami opartymi na starych japońskich zasadach walki wręcz. Głównymi celami trenowania judo są: ogólny rozwój fizyczny, uzyskanie skuteczności w zawodach i doskonalenie siebie. Judo ma także wpływ na harmonijny rozwój i udowadnia, że niekiedy ważniejsze niż wielkość i siła ciała są jego zwinność i szybkość.
1. Trenowanie judo
Prawie wszystkie wschodnie sztuki walki, w tym także judo, są sportami, które dobrze przygotowują do życia i stanowią właściwy system wychowania fizycznego. Pozwalają dzieciom i młodzieży poznać i rozwijać granice swoich możliwości oraz uzyskać skuteczność w podejmowanych działaniach. Dzięki tej sztuce walki mogą oni ćwiczyć szybkość, zręczność, siłę i wytrzymałość fizyczną. Judo wpływa także na rozwój odwagi, opanowania, zmysłu obserwacji, odporności, gorliwości i koncentracji. Jak więc widać, przyczynia się do edukacji i rozwoju ucznia.
Wraz z zaawansowaniem technik judo, uczeń zdobywa kolejne stopnie kyu i dan. Można je porównać do klas sportowych w pozostałych dyscyplinach sportowych. Aby przejść na kolejny stopień zaawansowania należy wygrać określoną liczbę starć i opanować konkretne techniki walki. Techniki judo zmieniały się na przestrzeni lat, w celu ciągłego doskonalenia ich skuteczności. Obecnie judo jest sportem walki, którego opanowanie wymaga od ucznia wielu lat ciężkich treningów. Judo w nowoczesnej formie jest sportem walki wymagającym wieloletniego, żmudnego treningu. Trzymania judo oraz wszelkie inne techniki walki doskonalone są na drodze niekończących się powtórzeń, ćwiczeń siłowych i sprawnościowych.
Treningi judo nie należą do lekkich i aby zdobyć jeden z wyższych stopni zaawansowania, należy poświęcać tej dyscyplinie sportu czas 5-6 razy w tygodniu. Na początku typowego treningu występuje rozgrzewka, trwająca ok. 20 minut. Ma ona na celu ogólny rozwój ucznia oraz doskonalenie elementów technicznych. Następnie, rozpoczynają się walki treningowe, tj. randori, które zajmują około godziny. Później przychodzi czas na zestaw ćwiczeń o różnym natężeniu – jednym z nich jest uchikomi, czyli starcia o dużej intensywności, bez rzucania przeciwnika na matę. Dodatkowo stosuje się ćwiczenia siłowe, np. na przyrządach czy ze sztangą.
2. Stopnie w judo
Ostatecznym sprawdzianem umiejętności, wartości fizycznych i psychicznych judoki jest udział w zawodach. Odzwierciedleniem zaawansowania technicznego ucznia jest posiadany stopnień kyu i dan. Każdy judoka, który wyćwiczył do perfekcji określone elementy sztuki walki i przeszedł egzamin, uzyskuje pas we właściwym kolorze, odpowiadającym stopniowi. Każdy z uczniów rozpoczyna od stopnia VI kyu.
Stopnie judo dzieli się na uczniowskie i mistrzowskie. Stopnie uczniowskie to kyu, a mistrzowskie to dan. Wcześniej nie istniały stopnie kyu w żadnej sztuce walki. Jednak ten system szybko się rozpowszechnił i został przejęty np. w karate. Tradycyjnie judoką nazywa się osobę posiadającą stopień IV kyu lub wyższy. Pozostałe osoby określane są jako kenkyu-sei. Obecnie jednak tytułem judoki nazywany jest każdy, kto trenuje ten sport. Sensei to osoba o stopniu mistrzowskim IV dan lub wyżej.
Stopniom kyu odpowiadają poszczególne kolory pasa. Stopni szkoleniowych w judo jest sześć. Po zaliczeniu wszystkich egzaminów na stopnie szkoleniowe można przystąpić do egzaminu na stopień mistrzowski – dan. Do zdobycia kolejnych stopni szkoleniowych wymagane są jedynie umiejętności techniczne i odpowiednie wyniki w turniejach.
Stopnie szkoleniowe:
| Stopień | Japońska nazwa | Kolor pasa |
|---|---|---|
| VI kyu | rokyu | biały |
| V kyu | gokyu | żółty |
| IV kyu | yonkyu | pomarańczowy |
| III kyu | sankyu | zielony |
| II kyu | nikyu | niebieski |
| I kyu | ikkyu | brązowy |
Stopnie mistrzowskie:
| Stopień | Japońska nazwa | Kolor pasa | Kolor alternatywny | | I dan | shodan | czarny | | | II dan | nidan | czarny | | | III dan | sandan | czarny | | | IV dan | yodan | czarny | | | V dan | godan | czarny | | | VI dan | rokudan | biało-czerwony | czarny | | VII dan | shichidan | biało-czerwony | czarny | | VIII dan | hachidan | biało-czerwony | czarny | | IX dan | kyudan | czerwony | czarny | | X dan | judan | czerwony | czarny |
Mistrzowskie pasy judo mają zazwyczaj czarny kolor. Od VI dan można jednak nosić pas biało-czerwony, a od IX – czerwony. Do VI stopnia dan jest tak samo jak ze stopniami kyu. Jednak od siódmego poziomu zaawansowania mistrzowskiego stopnie dan mają charakter honorowy.
Stopnie VII i VIII są przyznawane przez kontynentalne federacje, np. Europejską Federację Judo, na wniosek krajowych związków. Stopnie IX i X przyznaje Międzynarodowa Federacja Judo na wniosek federacji kontynentalnych. Do tej pory zaszczytu przyznania X stopnia dan dostąpiło tylko trzech Europejczyków. Byli to: Charles Palmer, Anton Geesink i George Kerr.