Tauryna - działanie, przeciwwskazania, dawkowanie, skutki uboczne
Tauryna jest popularna przede wszystkim wśród sportowców, którym zależy na szybkiej regeneracji mięśni po treningu. Substancja jest dostępna w postaci tabletek, odżywek, ale znajduje się również w wielu produktach, które spożywamy na co dzień. Osoby ćwiczące trzy razy w tygodnie nie muszą dodatkowo suplementować tauryny, ponieważ przyswajają jej odpowiednią ilość wraz z pożywieniem. Co to jest tauryna, w jaki sposób działa, jakie są wskazania i przeciwwskazania do jej stosowania? W jaki sposób dawkować preparat? Jakie skutki uboczne mogą wystąpić i jakie są źródła tauryny?
W tym artykule:
Co to jest tauryna
Tauryna, czyli kwas 2-aminoetanosulfonowy, to siarkowy aminokwas biogenny, który występuje przede wszystkim w tkankach zwierzęcych.
Została odkryta w 1827 roku przez Friedricha Tiedemanna i Leopolda Gmelina poprzez wyizolowanie jej z żółci bydlęcej.
Do lat 70. XX wieku nie było wiadomo jaką rolę pełni w organizmie zwierząt i ludzi. Dopiero później zauważano, że hamuje procesy kataboliczne w mięśniach i ma właściwości anaboliczne.
Dieta kulturysty
Od tego momentu stała się ona niezwykle popularna wśród sportowców, którzy dążą do zwiększenia masy mięśniowej i zwiększenia swojej wydajności podczas treningów.
U człowieka najwyższe stężenie tej substancji znajduje się w sercu, układzie mięśniowym i w mózgu, szczególnie w przysadce mózgowej i szyszynce.
W mniejszej ilości tauryna jest zauważalna w jelicie cienkim, krwi, nadnerczach, płucach, siatkówce oka i w wątrobie.
Jak działa tauryna?
Tauryna występuje w stanie wolnym w tkankach i krwioobiegu, a jej stężenie w organizmie stanowi 1/1000 masy ciała. Substancja bierze udział w wielu procesach fizjologicznych organizmu.
Wykazuje dwie bardzo ważne cechy, szczególnie dla osób aktywnych fizycznie: antykataboliczne i anaboliczne. Antykataboliczny wpływ tauryny jest zbliżony do właściwości glutaminy.
Substancje magazynują i transportują azot, który umożliwia odbudowę uszkodzonych tkanek po wysiłku. Dzięki temu tkanki samodzielnie tworzą białka konieczne do odnowy struktur i nie muszą wykorzystywać aminokwasów z rozbitych białek mięśniowych.
Zatrzymuje się więc proces katabolizmu, a regeneracja organizmu jest szybsza i nie wywołuje szkód. Tauryna wspiera także transport kreatyny, która chroni komórki mięśniowe przed stresem oksydacyjnym, ułatwia regenerację i przyrost masy mięśniowej.
Ponadto, substancja stymuluję trzustkę do wytwarzania insuliny. Wyrzut tego hormonu przenosi nadmiar glukozy z krwi do tkanek. W jaki sposób działa tauryna? Jej właściwości to przede wszystkim:
- ochrona przed katabolizmem mięśniowym w nocy oraz w trakcie dni bez treningów,
- przyspieszenie regeneracji mięśni po treningu,
- wzmocnienie procesów anabolicznych,
- wzmocnienie skurczu serca,
- zapobieganie ubytkom potasu i magnezu,
- wspieranie utraty tkanki tłuszczowej,
- poprawa metabolizmu,
- detoksykacja,
- stabilizacja błony komórkowej,
- ochrona siatkówki oka przed skutkami stresu oksydacyjnego,
- rozluźnienie mięśni,
- poprawa funkcji poznawczych,
- ochrona przed rozwojem cukrzycy.
Suplementacja tauryny
Dodatkowa suplementacja tauryny ma sens przede wszystkim u osób, które regularnie uprawiają sport. Wysiłek fizyczny sprawia, że organizm ma zwiększone zapotrzebowania na tą substancję.
Ćwiczenia rekreacyjne do trzech razy w tygodniu nie wymagają dodatkowego stosowania preparatów z tauryną. Substancja jest również zalecana w przypadku niektórych chorób.
Tauryna u osób z nadwaga ułatwia pozbycie się nadprogramowych kilogramów i obniżenie poziomu złego cholesterolu. Ma też pozytywny wpływ na stan zdrowia u osób chorych na cukrzycę, choroby układu krążenia i problemy z wątrobą.
Suplementacja jest też wskazana w przypadku nadmiernego wypadania włosów, diety wegańskiej i wegetariańskiej.
Koniecznie przeczytaj
Kiedy nie stosować dodatkowo tauryny?
Szczególna ostrożność jest wymagana w przypadku stałego stosowania leków lub suplementów diety. Warto przed rozpoczęciem suplementacji skonsultować się z lekarzem i zapytać o ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Przeciwwskazania do stosowania tauryny to:
- ciąża,
- karmienie piersią,
- uczulenie na białka pokarmowe,
- choroba afektywna dwubiegunowa,
- stosowanie leków psychotropowych.
Dawkowanie
Nie ma jednej zalecanej dawki tauryny, bardzo ważne jest stosowanie się do zaleceń podanych na opakowaniu preparatu. Większość osób dobrze reaguje na taurynę, a prawidłowe ilości substancji nie wywołują poważnych skutków ubocznych.
Suplementacja tauryną powinna zawierać się w dawce od 500 do 2000 mg. Maksymalna dobowa dawka tauryny to 3 gramy. Preparat najlepiej zażywać między posiłkami, popijając tabletkę wodą.
Skutki uboczne
Istnieje bardzo mało informacji na temat działań niepożądanych, związanych ze stosowaniem tauryny. Na ogół substancja jest dobrze tolerowana przez organizm, a jej ewentualny nadmiar jest wydalany razem z moczem.
Nie należy jednak przekraczać zalecanych dawek, ponieważ istnieje wówczas ryzyko wystąpienia bólu brzucha, biegunki, wymiotów i odwodnienia.
Źródła tauryny
Suplementy najczęściej można znaleźć w formie kapsułek, ale na rynku są dostępne również odżywki z kreatyną lub preparaty multiwitaminowe. Tauryna występuje również naturalnie, produkty z największą zawartością tej substancji to:
- małże,
- drób,
- białe ryby,
- ostrygi,
- wieprzowina,
- pieczona szynka,
- jagnięcina,
- wołowina,
- tuńczyk z puszki,
- dorsz,
- mleko pasteryzowane,
- jogurt niskotłuszczowy,
- groch,
- soczewica,
- ciecierzyca,
- gryka,
- indyk,
- skorupiaki,
- mleko krowie,
- mleko kozie,
- wodorosty morskie,
- owoce opuncji figowej.
Tauryna w energetykach
Tauryna znajduje się w składzie napojów energetycznych, ponieważ pozytywnie wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego.
Działa na ośrodek gabaergiczny w mózgu, który zwiększa czas czuwania bez objawów nadmiernego pobudzenia.
Tauryna redukuje produkcję serotoniny, odpowiadającej za relaksację, więc umożliwią dłuższą i bardziej efektywną pracę.