Zwichnięcie rzepki
Rzepka to kość współtworząca staw kolanowy. Może się zdarzyć, że kość rzepki przemieści się nieprawidłowo, wówczas jest źródłem silnego bólu. Kontuzje rzepki częściej przytrafiają się dzieciom niż dorosłym. Dochodzi do nich w wyniku urazu, a niekiedy przyczyną jest wrodzona patologia w obrębie stawu kolanowego. Zwichnięcie rzepki to poważny uraz, który wymaga odpowiedniego leczenia, dlatego też w razie podejrzenia tego typu kontuzji niezbędna jest pomoc lekarska.
1. Przyczyny zwichnięcia rzepki
Zwichnięcie rzepki polega na jej przemieszczeniu z bruzdy międzykłykciowej kości udowej do boku. Do urazu dochodzi w momencie rotacji wewnętrznej uda względem stopy oraz zgięcia i skoślawienia kolana przy silnym napięciu mięśnia czworogłowego. Niekiedy kontuzji sprzyjają inne schorzenia i wady różnych struktur stawu. W wyniku urazu dochodzi do uszkodzenia więzadła trzymającego rzepkę, a zdarza się również oderwanie fragmentu chrzęstno-kostnego z powierzchni przyśrodkowej rzepki lub z okolicy kłykcia bocznego kości udowej.
Jakie są przyczyny urazu rzepki? Zwichnięcie rzepki może być rezultatem urazu bezpośredniego lub pośredniego. Może wynikać z: wiotkości stawów, koślawości kolan, hipoplazji kłykcia bocznego kości udowej, zaburzenia rozwoju kości lub słabego napięcia mięśnia czworogłowego uda.
2. Symptomy i leczenie zwichnięcia rzepki
Pierwszy objaw zwichnięcia rzepki to ból kolana i powiększenie jego zarysu, którego przyczyną jest krwawienie wewnątrz stawu. Ból skoncentrowany jest głównie na stronie przyśrodkowej kolana i ogranicza ruchomość w stawie. Urazy rzepki diagnozowane są podczas badania, w trakcie którego lekarz próbuje zepchnąć rzepkę do boku. Jeśli przyczyną bólu jest jej zwichnięcie, to badaniu temu towarzyszy znaczny dyskomfort pacjenta.
Zwichnięta rzepka kolanowa powinna być poddana szeregowi badań, dzięki którym można ocenić charakter urazu. Do badań tych należą: badanie rentgenowskie, USG i rezonans magnetyczny. Jeśli ich wyniki nie są rozstrzygające, kolano z wewnętrznym krwiakiem kwalifikuje się do artroskopii. W trakcie tego zabiegu w razie konieczności można zszyć troczki przyśrodkowe rzepki. Jeśli do urazów dochodzi często, być może konieczna jest zmiana konfiguracji aparatu wyprostnego kolana poprzez przesunięcie przyczepu więzadła rzepki. Zwichniętą rzepkę często trzeba też nastawiać, po czym unieruchamia się staw za pomocą opatrunku gipsowego. Powrót do zdrowia trwa nawet do kilku miesięcy.
Warto uświadomić sobie, że nieleczona lub źle leczona zwichnięta rzepka kolanowa może prowadzić do wielu powikłań, w tym do: chondromalacji rzepki, uszkodzenia więzadeł i łąkotek, nawracających lub nawykowych zwichnięć, choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego, a także zaniku mięśnia czworogłowego uda po urazie.
Rzepka jest częstym miejscem urazów. Warto pamiętać, iż kontuzje w obrębie stawu kolanowego mogą okazać się bardzo poważne, więc lepiej w takiej sytuacji zasięgnąć opinii specjalisty. Ponadto prawidłowe funkcjonowanie stawu kolanowego ma ogromne znaczenie w codziennym życiu, dlatego nie wolno lekceważyć niepokojących objawów.