Bruzdy na paznokciach – skąd się biorą i jak się ich pozbyć?

Bruzdy na paznokciach to zmiany, które pojawiają się w różnych okolicznościach, u osób w każdym wieku. Zwykle stanowią wyłącznie niewielki defekt kosmetyczny. Zdarza się jednak, że to symptom choroby czy nieprawidłowości. Co oznaczają i jakie mogą mieć przyczyny? Na czym polega diagnoza i leczenie bruzd na paznokciach?

1. Co to są bruzdy na paznokciach i skąd się biorą?

Bruzdy na paznokciach to zagłębienia lub rowki widoczne w obrębie płytki paznokciowej. Pojawiają się w różnych sytuacjach. Jakie są przyczyny ich powstawania?

Za bruzdy na paznokciach może odpowiadać niedostateczna ochrona oraz pielęgnacja dłoni i paznokci. Mowa o niezakładaniu rękawiczek podczas stosowania środków czyszczących i detergentów, zbyt częstym i za długim moczeniu rąk w wodzie, także nawykowym uciskaniu kciuka czy obgryzaniu paznokci.

Na stan paznokci wpływa również nadmierne odsuwanie skórek podczas zabiegów kosmetycznych dłoni czy stosowanie agresywnych technik i kosmetyków do manicure i pedicure, które mają negatywny wpływ na kondycję i wygląd płytki paznokciowej.

Zobacz film: "Napój, który wzmacnia skórę, włosy i paznokcie. Pij codziennie"

Innym powodem pojawiania się zmian na paznokciach u rąk i nóg jest niewłaściwa dieta, a co za tym idzie również niedobór witamin oraz minerałów, takich jak cynk czy magnez. Zdarza się, że bywa konsekwencją przyjmowania niektórych leków.

Zmiany na paznokciach pojawiają się również po doznaniu urazu, na przykład wskutek uszkodzenia komórek odpowiedzialnych za wzrost paznokcia.

Bruzdy na paznokciach bywają oznaką nieprawidłowości w rozwoju korzenia i macierzy paznokcia i zaburzeń w procesie wzrostu paznokcia, które mogą być spowodowane przez różne czynniki, także genetyczne. To także symptom wielu różnych chorób ogólnoustrojowych i dermatoz, takich jak:

• łysienie plackowate,
• bielactwo,
• choroby układu sercowo-naczyniowego, choroba wieńcowa,
• łuszczyca,
• niedoczynność tarczycy,
• zakażenie,
• choroby układu pokarmowego.

Bruzdy na paznokciach mogą pojawiać się także naturalnie wraz z wiekiem. Dzieje się tak, ponieważ z upływem czasu, w miarę starzenia się organizmu, procesy metaboliczne w organizmie zwalniają, co wpływa na przykład na produkcję keratyny, ważnego budulca paznokcia.

2. Rodzaje bruzd na paznokciach

Ponieważ bruzdy na paznokciach mogą różnić się swoim wyglądem, głębokością oraz przyczynami powstania, specjaliści wyróżnili kilka rodzajów zmian. To przede wszystkim:

• Bruzdy podłużne, obserwowane najczęściej. Mogą być wynikiem naturalnego procesu starzenia się, ale i spowodowane przez niedobory żywieniowe, urazy, choroby skóry czy nawet przewlekłe stany zapalne.
• Poprzeczne bruzdy na paznokciach, które biegną w poprzek płytki paznokcia. Ich cechą charakterystyczną jest to, że najczęściej są bardziej widoczne niż bruzdy podłużne. Poziome bruzdy na paznokciach często są spowodowane przez przejściowe zaburzenia w produkcji keratyny, takie jak na przykład chemioterapia. Inne przyczyny to urazy fizyczne, oparzenia i choroby skórne.
• Bruzdy wklęsłe, które zwykle są bardziej pogłębione niż typowe bruzdy na paznokciach. Mogą być związane z chorobą, taką jak łuszczyca czy zespół Reitera.
• Nietypowe bruzdy związane z chorobami. Ich zaobserwowanie jest bardzo ważne dla jej rozpoznania.

Czasem obserwuje się także białe prążki biegnące wzdłuż paznokci. Ich pojawienie się to skutek niedoborów składników odżywczych lub zakażeń grzybiczych.

3. Poziome i pionowe bruzdy na paznokciach – jak się pozbyć?

W przypadku pojawienia się bruzd na paznokciach, które są bardzo widoczne, niepokojące bądź uciążliwe, warto skonsultować się z lekarzem. Dermatolog, po przeprowadzeniu badania podmiotowego i przedmiotowego (ale i innych procedur, jeśli uzna to za konieczne), ustali przyczynę zmian i ewentualnie zleci odpowiednie leczenie.

Pozbycie się bruzd na paznokciach, które są związane z takimi czynnikami jak genetyka czy starzenie się, jest praktycznie niemożliwe. Gdy na ich pojawienie się wpływają choroby czy niedobory żywieniowe, wskazane jest odpowiednie postępowanie oraz cierpliwość. W pozostałych przypadkach pomóc powinny domowe sposoby na poprawę stanu paznokci.

Domowe sposoby na bruzdy na paznokciach

Co pomoże poprawić stan paznokci? Przede wszystkim zbilansowana dieta zasobna w składniki odżywcze, które wspierają zdrowie paznokci. To białko, witaminy (witamina A, C, D, E, biotyna – witamina H), minerały (np. żelazo, cynk, magnez) i kwasy tłuszczowe omega-3. Jednocześnie niewskazana jest żywność wysoko przetworzona i bogata w cukry.

W przypadku niedoborów składników odżywczych po konsultacji z lekarzem warto wprowadzić suplementację (pomóc powinny tabletki na paznokcie). Poważne problemy z paznokciami, ale i ze zdrowiem w ogóle, wymagają konsultacji się ze specjalistą.

Kluczowa jest także regularna i odpowiednia pielęgnacja, która obejmuje odżywianie i nawilżanie paznokci i skórek wokół nich (wskazane jest stosowanie odżywek do paznokci, kremów do rąk i olejków do paznokci), unikanie agresywnych technik i kosmetyków, również nadmiernego piłowania i przycinania płytki.

W regeneracji paznokci i uniknięciu dodatkowego obciążenia dobrym rozwiązaniem jest pozostawienie paznokci na jakiś czas bez lakieru. Istotna jest także ochrona dłoni przed działaniem detergentów. Pomóc powinno noszenie rękawiczek ochronnych podczas sprzątania czy wykonywania różnych prac w domu czy ogrodzie. Wykluczone jest obgryzanie paznokci.