Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. dent. Konrad Rutkowski

Higiena jamy ustnej – jesteś pewna, że robisz to dobrze?

Higiena jamy ustnej – jesteś pewna, że robisz to dobrze?
Higiena jamy ustnej – jesteś pewna, że robisz to dobrze? (Zdjęcie kobiety / Shuterstock)

Wokół tematu prawidłowej higieny jamy ustnej narosło wiele mitów. Wierząc w nie, możemy nieświadomie szkodzić swojemu zdrowiu, dlatego warto raz na zawsze się z nimi rozprawić. Zobacz, jakich błędów unikać, by cieszyć się pięknym uśmiechem.

spis treści

1. Higiena jamy ustnej

Higiena jamy ustnej jest czymś niezwykle istotnym, jeśli zależy nam na utrzymaniu nienagannego stanu zębów oraz świeżego oddechu. Przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej pozwala zapobiec rozwojowi chorób dziąseł i przyzębia, np. próchnicy, kwasowej erozji szkliwa, nadwrażliwości, zapaleniu miazgi czy paradontozie. Niestety, wielu naszych rodaków nie dba o swoją jamę ustną.

Badania wykazują, że ponad 80 proc. Polaków ma próchnicę. Co dziesiąta kobieta i niemal co trzeci mężczyzna nie myją w ogóle zębów, przy czym należy pamiętać, że już po 2-3 tygodniach braku pielęgnacji może pojawić się próchnica zębów i choroby przyzębia. Aby tego uniknąć konieczne jest codzienne szczotkowanie zębów i dziąseł.

Zobacz film: "10 urodowych trików, które musisz znać"

2. Jak dbać o higienę jamy ustnej?

Jak dbać o higienę jamy ustnej? To pytanie zadaje sobie wielu z nas. Pierwsze co przychodzi nam na myśl w tym temacie, to oczywiście regularne mycie zębów po każdym posiłku. Czy to jednak nie za mało? Jakie inne czynności powinniśmy wykonywać, jeżeli chcemy zachować nasze zęby w nienagannym stanie?

2.1. Mycie zębów po każdym posiłku

Sięganie po pastę i szczoteczkę zaraz po jedzeniu naraża nasze szkliwo na uszkodzenie. Dzieje się tak dlatego, że zawarte w jedzeniu kwasy osadzają się na powierzchni zębów, a szczotkowanie sprawia, że wcieramy je, narażając szkliwo na demineralizację i osłabienie.

Aby proces ten zaszedł w sposób naturalny, z myciem zębów należy odczekać ok 20-30 minut, zwłaszcza jeżeli spożywany posiłek był kwaśny. Dotyczy to przede wszystkim soków i owoców cytrusowych, surowych warzyw oraz kiszonek. Zaraz po posiłku możemy sięgnąć po bezcukrową gumę do żucia.

Dla osób z uzębieniem stałym wskazane jest mycie zębów ruchami pionowymi, wymiatającymi – w kierunku od dziąseł do brzegów siecznych lub żujących. Zaleca się także czyszczenie języka przy użyciu specjalnych skrobaczek.

Zęby należy myć po każdym posiłku, a przynajmniej dwa razy dziennie - po śniadaniu i po kolacji. Zaniechanie podstawowej pielęgnacji jamy ustnej może doprowadzić do stanów zapalnych zębów i przyzębia, co może być też przyczyną chorób ogólnoustrojowych (np. zapalenie stawów, choroby serca, nerek i przewodu pokarmowego).

2.2. Dokładne płukanie jamy ustnej po myciu zębów

Jest to najczęściej popełniany błąd higieny jamy ustnej. W paście znajduje się cenny dla kondycji zębów wapń i fluor, które spełniają bardzo ważną rolę w profilaktyce próchnicy. Intensywne płukanie dużą ilością wody sprawia, że pozbywamy się tych pierwiastków, nie dając im możliwości wniknięcia w szkliwo. Nie sprzyja nam także wypłukiwanie śliny – wraz z nią pozbywamy się zawartej w niej amylazy, przez co wyrównanie poziomu pH w jamie ustnej jest o wiele trudniejsze.

2.3. Stosowanie płynu do płukania ust

Oczywiście nie każdy preparat może zaszkodzić. O tym, czy używanie go wywiera pozytywny, czy negatywny wpływ na zęby, decyduje skład. Jeżeli w składzie jest obecny alkohol, lepiej zrezygnować z zakupu. Środek może powodować nadmierne wysuszenie śluzówki jamy ustnej, przyczyniając się do powstawania aft. Na skutek stosowania takiego płynu zęby mogą stać się nadwrażliwe, przez co przyjmowanie ciepłych lub zimnych pokarmów zacznie wywoływać ból.

W przypadku, kiedy pojawią się objawy tego typu, warto spróbować rozcieńczyć płyn. Pamiętajmy także, by stosować go zgodnie z zaleceniami – nie dłużej niż pół minuty w niezbyt dużej ilości.

2.4. Używanie odpowiedniej szczoteczki

Podstawą jest dokładne mycie zębów miękką lub średnio-miękką szczoteczką i pastą, która nie powoduje podrażnień przyzębia. Szczoteczkę należy wymieniać około co dwa miesiące, tak aby jej włosie mogło dokładnie oczyszczać przestrzenie międzyzębowe.

Wiele osób sądzi, że regularne używanie szczoteczki z twardym włosiem powoduje, że zęby są czystsze i bielsze. Nic bardziej mylnego. Twarde włosie szczoteczki działa jedynie na ich niekorzyść. To właśnie bardziej gibkie i miękkie włókna lepiej czyszczą przestrzenie międzyzębowe i sprawniej docierają do głębokich zakamarków. Nie niszczą przy tym szkliwa i nie powodują podrażnień dziąseł, co często zdarza się podczas mycia zębów szczoteczką z ostrym włosiem.

2.5. Regularne kontrole i leczenie stomatologiczne

Regularne kontrole i leczenie stomatologiczne to kwestie niebywale istotne dla osób, które chcą zachować zdrowe zęby. Wizyty kontrolne u lekarza stomatologa powinno się odbywać co najmniej dwa razy w roku. Codzienne mycie zębów nie wystarcza. W trakcie wizyty stomatologicznej, możemy poddać się takim zabiegom profilaktycznym oraz przeciwpróchniczym.

Najpopularniejsze zabiegi to piaskowanie, lakowanie zębów. Usuwanie kamienia nazębnego, a także osadu jest niezwykle ważne. Dlaczego? Ponieważ kamień jest płytką bakteryjną. Jeśli nie usuniemy tej płytki odpowiednio wcześnie, może ona doprowadzić do stanu zapalnego tkanek w jamie ustnej, chorób przyzębia, próchnicy w obrębie szyjek zębowych.

Kobiety spodziewające się dziecka nie muszą rezygnować z wizyt u dentysty. Kiedy pojawi się problem, podjęcie leczenia jest wręcz konieczne. Zaniedbania w tej kwestii mogą mieć negatywny wpływ na przebieg ciąży i porodu. Przed przystąpieniem do zabiegu należy poinformować lekarza o swoim stanie, by mógł on dobrać odpowiedni sposób leczenia.

Sprawa jest jednak nieco bardziej skomplikowana, jeśli chodzi o leczenie kanałowe, przede wszystkim przez wzgląd na konieczność wykonania prześwietlenia. W tym czasie niewskazane jest także usuwanie zębów.

3. Higiena jamy ustnej dziecka

Jak prawidłowo dbać o higienę ustną naszego dziecka? Dawniej zalecane było podawanie dzieciom od 7 miesiąca życia tabletek lub kropelek z fluorem – aktualnie zdania są podzielone. Pielęgnacja jamy ustnej powinna być rozpoczęta w pierwszych miesiącach życia dziecka. Rodzice powinni myć maluchom błonę śluzową, wały dziąsłowe, a także ząbki najpierw samą wodą, później zaś gdy dziecko potrafi już samo wypluwać - pastą przeznaczoną dla dzieci.

Niebywale ważne jest regularne odwiedzanie dentysty. Wielu rodziców bagatelizuje ten temat, zrzucając winę na to, że dziecko boi się wizyty u stomatologa. Brak odpowiedniej higieny, unikanie dentysty może doprowadzić do rozwoju próchnicy, a także przedwczesnego wypadania mlecznych zębów.

Dzieci powinny regularnie chodzić do gabinetów stomatologicznych np. na lakierowanie, lapisowanie czy lakowanie zębów trzonowych i przedtrzonowych. Starszym dzieciom powinno się wykonywać leczenie ubytków próchnicowych.

4. Co wpływa na stan naszego uzębienia?

Na stan naszego uzębienia wpływa wiele innych czynników. Ważna jest odpowiednia dieta, ograniczenie spożywania szkodzących im napojów, np. kawy czy mocnej herbaty, które pozostawiają osad, a także zrezygnowanie z używek, zwłaszcza palenia papierosów. Warto ograniczyć także spożycie słodyczy, a po spożyciu słodkich, lepkich pokarmów dokładnie umyć zęby.

Stomatolodzy zalecają spożywanie diety bogatej w wapń. Najwięcej tego składnika znajdziemy w roślinach strączkowych, takich jak biała i czerwona fasola, nabiale np. maślance, jogurtach naturalnych, rybach np. łososiu. Dla zdrowia naszych zębów ważny jest również fosfor znajdujący się między innymi w pestkach dyni i słonecznika, wędzonych rybach, podpuszczkowych serach dojrzewających, czerwonym mięsie, wątróbce, mięsie drobiowym, roślinach strączkowych, kaszy gryczanej, otrębach, płatkach zbożowych czy ciemnym pieczywie.

5. Podsumowanie

Można uniknąć chorób zębów i przyzębia dzięki właściwej higienie jamy ustnej. Wystarczy codziennie kilkakrotnie myć zęby, regularnie odwiedzać dentystę i zadbać o właściwą dietę. Aby twoje zęby były zdrowe i białe, to z pomocą przychodzi stomatologia estetyczna.

Jeśli twoje zęby są czyste i nie ma pomiędzy nimi resztek pokarmu, dziąsła są różowe i nie krwawią podczas nitkowania i szczotkowania, a twój oddech jest świeży – znaczy to, że prawidłowo dbasz o higienę jamy ustnej. Jeżeli jednak któryś z tych wyznaczników dobrego stanu jamy ustnej wskazuje na nieprawidłowości, nie zwlekaj z wizytą u stomatologa. Być może masz ubytek próchnicowy lub stan zapalny przyzębia - wówczas konieczna jest interwencja dentysty.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze