Rycyna – co to jest, objawy zatrucia, zastosowanie w kosmetyce
Rycyna zazwyczaj kojarzy się z popularnym olejkiem rycynowym. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, ze czysta rycyna to niezwykle silna toksyna białkowa pochodzenia naturalnego, pozyskiwana rośliny znanej jako rącznik pospolity. Co warto wiedzieć o rycynie? Jakie są objawy zatrucia tą substancją?
1. Co to jest rycyna?
Rycyna uznawana jest za jedną z najsilniejszych toksyn białkowych pochodzenia roślinnego. Substancję tę znaleźć można w liściach, nasionach, a także łodydze rącznika pospolitego (łac. Ricinus communis). Odkrycia toksyny białkowej w nasionach rącznika pospolitego dokonał w 1888 roku mikrobiolog Peter Herman Sillmark, związany wówczas z Uniwersystetem w Dorpacie (obecnie Tartu w Estonii).
2. Objawy zatrucia rycyną
Do zatrucia rycyną może dojść zarówno na skutek spożycia kilku niepozornie wyglądających ziaren rącznika pospolitego, jak wdychania wziewnego aerozolu zawierającego rycynę. Zatrucie organizmu może być także wynikiem przezskórnego wstrzyknięcia toksyny białkowego pochodzenia roślinnego. Na skutek zatrucia może dojść do zniszczenia wszystkich najważniejszych organów znajdujących się w ciele pacjenta.
Osoba, która miała styczność z rycyną w formie aerozolu może doświadczyć takich dolegliwości jak:
- gorączka,
- nudności i wymioty,
- uporczywy kaszel,
- problemy z oddychaniem,
- przekrwienie nosa,
- przekrwienie gardła,
- ucisk w obrębie klatki piersiowej.
Spożycie rycyny zwykle powoduje objawy przypominające zatrucie pokarmowe. Pacjent może uskarżać się dolegliwości bólowe brzucha, nudności i wymioty, odwodnienie. Dodatkowo, u chorego mogą wystąpić krwiste wymioty lub biegunka z krwią, owrzodzenie przewodu pokarmowego, powiększenie wątroby, obrzęk płucny oraz hipoglikemia (zmniejszenie stężenia glukozy we krwi). Na skutek spożycia dużej ilości toksycznej substancji może dojść także do przedwczesnego zgonu.
Skutkiem wstrzyknięcia rycyny może być obrzęk i ból w miejscu iniekcji. Oprócz tego, pacjent może uskarżać się na bóle różnych części ciała, mdłości, wymioty czy powiększenie węzłów chłonnych, nadmierne pocenie się, rozszerzenie źrenic.
3. Zastosowanie rycyny w kosmetyce
Poddanie rycyny odpowiedniej obróbce termicznej sprawia, że substancja ta traci swoje trujące właściwości. Wówczas, możliwe jest wykorzystanie jej do celów kosmetycznych. Rycyna poddana obróbce termicznej dodawana jest do kosmetyków pielęgnacyjnych oraz preparatów leczniczych.
Popularny olejek rycynowy wykorzystywany jest np. w kuracji przyspieszającej wzrost włosów. Kosmetyk pobudza cebulki włosów, brwi oraz rzęs. Wygładza łuski, ułatwia rozczesywanie, przeciwdziała wypadaniu osłabionych włosów, poprawia gęstość i nadaje fryzurze blasku.
Dodatkowo, doskonale natłuszcza, regeneruje, wzmacnia i zmiękcza naskórek i paznokcie. Stosowany w postaci ciepłych okładów przeciwdziała dolegliwościom bólowym odcinka lędźwiowego, bólom brzucha oraz bólom głowy.
Olejek rycynowy pozyskuje się po wyciśnięciu oleju z nasionek rącznika pospolitego na zimno, a także po wygotowaniu ich w wysokiej temperaturze wody. Bardzo wysoka temperatura umożliwia rozkład toksycznych substancji zawartych w rączniku.
