Parkour – na czym polega i jak go uprawiać?
Parkour jest sportem ekstremalnym i szalenie widowiskową formą aktywności fizycznej, która polega na pokonywaniu przeszkód napotykanych na drodze - w jak najprostszy i najszybszy sposób. Nic dziwnego, że z parkourem można spotkać się spotkać w teledyskach, grach komputerowych czy filmach. Co warto o nim wiedzieć?
1. Co to jest parkour?
Parkour bądź l'art du déplacement (co znaczy sztuka przemieszczania się) to pochodząca z Francji forma aktywności fizycznej, istotą której jest pokonywanie przeszkód stojących na drodze w jak najprostszy i najszybszy sposób, nie tracąc przy tym siły i szybkości.
Za twórcę parkour uznaje się Davida Belle'a. To francuski aktor i sportowiec. Samo określenie „parkour” jest neologizmem z języka francuskiego i łacińskiego. Zostało wymyślone w 1998 roku przez Huberta Koundé. Oznacza „sztukę przemieszczania się”, co doskonale prezentuje ideę i istotę sportu.
2. Zasady i techniki
Traceurzy uprawiający parkour przeskakują płoty, robią ewolucje na drążkach, biegają po dachach i murach. Pokonywanie przeszkód napotkanych na drodze, a i wybór trasy, zależą od wyobraźni i doświadczenia trasera i traserki (to spolszczone nazwy. Zasadniczo mężczyznę uprawiającego parkour nazywa się traceurem, a kobieta określana jest jako traceuse).
Choć parkour trzeba postrzegać jako całość biegu (flow), a nie zbiór pojedynczych technik, nie oznacza to, że jest to aktywność fizyczna zupełnie pozbawiona wytycznych. Choć nie ma ściśle określonych technik, wielu traceurów na całym świecie stosuje takie techniki jak: Saut de Bras, Saut de Détente, Saut de Précision, Roulade, Franchissement, Atterrissage, Passe Muraille, Lâché, Saut de Chat, Demi-Planche, Saut de Mur, Passement, Équilibre czy Etre et durer.
Jak uprawiać parkour? Najlepiej nie na własną rękę: w mieście, starej fabryce czy parku. Jest to zwyczajnie niebezpieczne. Co zatem robić? Po pierwsze w Polsce działa wiele klubów i stowarzyszeń traceurów – warto się tym zainteresować. Po drugie naukę parkouru można praktykować nie tylko w mieście czy starych fabrykach, ale i w specjalnie przystosowanych parkach do treningu, często pod okiem doświadczonych instruktorów.
Przygodę z parkourem warto zacząć dopiero po 18. roku życia, kiedy nie tylko głowa, ale i ciało są przygotowane na ekstremalne wyzwania.
3. Czym różni się parkour od freerunu?
Wokół parkour narosło wiele mitów i legend, pojawiają się nieprawdziwe informacje. Przede wszystkim warto wiedzieć, że do parkouru nie zaliczają się różne techniki akrobatyczne, takie jak na przykład salta. Ponadto nie należy dzielić go na określone techniki i tricki - parkour to całość biegu, którą określa się jako „flow” . Parkour to również nie freerun, z którym jest często bywa mylony.
Czym różni się parkour od freerunu?
Za prekursora freerunu uważa się Sebastiena Foucana, który określił freerun jako bieg akrobatyczny. Freerun to sport, który wywodzi się z parkouru, ale ma inne zasady. O ile w parkourze najważniejsza jest prostota i szybkość, o tyle we freerunie bieg ma być nie tylko efektywny, ale i efektowny. To dlatego do poszczególnych technik dodaje się tricki, które mają urozmaicić bieg. Są też inne różnice. Traceurzy pokonując trasę i przeszkody skupiają się na tym, by zrobić to jak najszybciej, a osoby praktykujący freerun – by zrobić to jak najbardziej efektownie. Ponadto freerun różni się także od parkoura celem treningu. Ten ma dać radość i sprawiać przyjemność. Nie polega na czerpaniu korzyści zewnątrz (na przykład finansowych).
4. Filmy o parkour
Parkour rozpropagowały i spopularyzowały teledyski, filmy dokumentalne: „Jump London” wyreżyserowany przez Mike'a Christie i „Jump Britain”, wyreżyserowany przez Mike'a Christie, które przedstawiały freerun, ale także filmy fabularne, takie jak:
- „Yamakasi – współcześni samurajowie” Luca Bessona (Yamakasi to grupa chłopców z przedmieścia, którzy uprawiają parkour),
- „Yamakasi 2: Synowie wiatru", który wyreżyserował Julien Seri (film nie jest kontynuacją "Yamakasi - współcześni samurajowie"),
- „13 Dzielnica” w reżyserii Pierre’a Morela,
- "Brick Mansions. Najlepszy z najlepszych" w reżyserii Camille Delamarre,
- "13 Dzielnica – Ultimatum", reżyserem którego jest Patrick Alessandrin.
Parkour zaistniał również w świecie gier komputerowych. Gry parkour to seria Assasin's Creed oraz Mirror's Edge, gdzie gracze prowadzą bohaterów akcji przygodowych przez dachy, place budowy i szyby wentylacyjne, omijając przeszkody za pomocą akrobacji inspirowanych parkourem. Inne gry o parkourze lub z parkourem w tle to między innymi „Minecraft Parkour”, „Spire”, „Hover”, „Vector” czy „Dying Light”.