Termożele
Termożele to jeden z zabiegów leczniczych polegający na stosowaniu ciepłego lub zimnego kompresu żelowego. Główną zaletą okładu żelowego jest długi czas oddawania ciepła lub zimna. Leczenie ciepłem i zimnem już od wieków stosowane jest w zwalczaniu wielu chorób i dolegliwości. Obecnie termożele wykorzystuje się w celu łagodzenia bólu oraz leczenia stanów zapalnych mięśni i stawów. Ponadto termożele korzystnie wpływają na napięcie nerwowe i mięśniowe. Leczenie zimnem i ciepłem często wykorzystuje się w rehabilitacji.
1. Wskazania do stosowania termożeli
Taka forma leczenia jest stosowana w następujących dolegliwościach:
- osłabienie sił mięśniowych,
- przewlekłe stany zapalne,
- przykurcz mięśniowy,
- zmiany zapalne w obrębie tkanki kostnej (reumatyzm),
- nerwoból (neuralgia),
- niektóre choroby ginekologiczne,
- niektóre choroby laryngologiczne.
Przeciwwskazania do takiej formy leczenia to:
- wrzody,
- niewydolny układ krążenia,
- nadczynność tarczycy,
- zaburzenia krzepliwości krwi,
- nadciśnienie tętnicze,
- zapalenie otrzewnej,
- choroby nowotworowe,
- zapalenie wyrostka robaczkowego.
Aby zachować właściwości lecznicze, temperatura zimnego okładu nie może spaść poniżej -25 stopni, natomiast temperatura ciepłego okładu nie powinna przekroczyć +70 stopni. Wysokość temperatury, jaka zostanie zastosowana, zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta i rodzaju jego dolegliwości.
2. Działanie termożeli
Leczenie termożelami zaliczane jest do termoterapii, czyli są to zabiegi rehabilitacyjne wykorzystujące energię cieplną. Leczenie ciepłem zwane jest ciepłolecznictwem, natomiast leczenie zimnem zimnolecznictwem. Właściwości termożeli to:
- działanie przeciwbólowe,
- działanie przeciwzapalne,
- działanie rozluźniające.
Ciepłe termożele powodują wzrost temperatury tkanek, co powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, dzięki czemu zwiększa się przepływ krwi. Leczenie ciepłem sprawia, że metabolizm i proces oczyszczania organizmu z substancji toksycznych przyspieszają, co doskonale wpływa na stan zdrowia. Organizm wówczas szybciej regeneruje się i staje się bardziej odporny na działanie wolnych rodników i drobnoustrojów.
Zimne termożele stosuje się w celu zmniejszenia przepływu krwi, na przykład w okolicy urazu lub w miejscu bólu. Dzięki temu, pod wpływem kompresu i jego niskiej temperatury zmniejsza się obrzęk i obniża się wrażliwość zakończeń nerwowych. W ten sposób łagodzi się ból. Zimno dobrze działa również na stan zapalny, krwawienie i ropienie. Jednakże ze względu na to, iż każdy inaczej reaguje na zimno, należy obserwować reakcję skóry na termożelowy okład. Jeśli zauważymy, że skóra wyraźnie zmieni kolor, zacznie sinieć lub mocno zblednie, należy przerwać leczenie zimnem, aby nie doszło do odmrożenia. Termożele bywają stosowane przed ćwiczeniami rehabilitacyjnymi. Nad przebiegiem zabiegu czuwa fizjoterapeuta, który powinien poinformować pacjenta o tym, jak działa ta forma termoterapii i jakich odczuć podczas zabiegu powinien się spodziewać. Chory przed zabiegiem musi zdjąć metalowe części garderoby, rozpiąć paski, które uciskają ciało, odsłonić fragmenty ciała, na które zastosowane zostaną termożele oraz przyjąć wygodną pozycję.