Liszaj na twarzy – przyczyny, objawy i leczenie
Liszaj na twarzy to zmiana, która jest objawem przewlekłej choroby skóry i błon śluzowych o niewyjaśnionej etiologii. Pojawienie się go jest reakcją autoimmunologiczną typową dla różnych chorób. Jak wygląda liszaj? Na czym polega jego leczenie? Czy możliwe są powikłania?
1. Co to jest liszaj na twarzy?
Liszaj na twarzy u dziecka czy osoby dorosłej to grudka, która pojawia się rzadko. Zwykle zmiany, będące objawem choroby zapalnej, występują w innych częściach ciała: na podudziach, w okolicy krzyżowo-lędźwiowej kręgosłupa, na przedramionach i nadgarstkach czy w okolicy narządów płciowych. Liszaj na twarzy jest umiejscowiony przede wszystkim na policzkach, nosie i brodzie.
Jak wygląda liszaj na twarzy?
Liszaj na twarzy ma postać grudkowatych zmian:
- mających kolor, który jest połączeniem barwy czerwonej i niebieskiej,
- posiadających lśniącą powierzchnię, często pokrywa ją biała siateczka,
- o średnicy nieprzekraczającej 3 milimetrów,
- pojawiających się nagle.
Zmianom skórnym może towarzyszyć świąd, a często w miejscu zadrapania po pewnym czasie obserwuje się wysyp nowych grudek (jest to tzw. objaw Koebnera).
2. Liszaj na twarzy – przyczyny
Rozwojowi liszaja na twarzy i innych obszarach ciała sprzyjają czynniki immunologiczne, co oznacza, że w grupie ryzyka zakażeniem znajdują się osoby obarczone chorobami autoimmunologicznymi oraz wyniszczone poprzez choroby lub niezdrowy styl życia. Nie bez znaczenia są zaburzenia hormonalne, choroby wirusowe, immunoterapia czy chemioterapia, a także stres. Duży wpływ mają predyspozycje genetyczne.
Zarówno lokalizacja, jak i wygląd zmiany zależą od rodzaju liszaja. Wyróżnia się:
- Liszaj płaski, będący przewlekłą chorobą skóry i błon śluzowych. Zmiany skórne, będące jego objawem, pojawiają się w różnych miejscach ciała. Przybierają formę grudkowych i błyszczących wykwitów, które mogą występować liniowo. Może im towarzyszyć świąd. Choroba jest związana z procesami autoimmunologicznymi. Rodzajem liszaja płaskiego jest liszaj obrączkowaty, (liszaj obrączkowy to nazwa nieprawidłowa).
- Liszaj twardzinowy, który objawia się obecnością niewielkich, płaskich i białych plamek, które z czasem się powiększają.
- Liszaj rumieniowaty, inaczej toczeń rumieniowaty układowy (odmiana skórna i narządowa), dla którego charakterystyczna jest wysypka oraz brunatne, czerwonawe i zaokrąglone blizny. Wykwity mogą obejmować skórę, narządy wewnętrzne i stawy. Liszaj rumieniowaty na twarzy ma kształt motyla, którego skrzydła rozchodzą się po policzkach. Zmiana skórna ma formę rumienia, może wystąpić również rumień krążkowy. Wówczas pojawia się zmiana o okrągłym kształcie.
Liszaj a liszajec
Zmiana będąca objawem liszaja często jest mylona z liszajcem. Nie są to jednak pojęcia tożsame.
Liszaj to przewlekła choroba skóry i błon śluzowych o niewyjaśnionej etiologii. Liszajec jest chorobą o podłożu infekcyjnym. Wywołują go bakterie, głównie gronkowiec złocisty i paciorkowce beta-hemolizujące.
Potocznie mianem liszaja na twarzy określa się różne wykwity w postaci grudek, zaczerwienienia czy czerwonych plam, które są objawem alergii czy innej choroby.
3. Leczenie liszaja na twarzy
Liszaj jest chorobą, która ma charakter przewlekły. Oznacza to, że przebiega z okresami zaostrzeń i remisji. Leczenie liszaja na twarzy zależy od rodzaju choroby oraz przyczyny, która ją wywołała.
W terapii tocznia rumieniowatego stosuje się leki immunosupresyjne, przeciwmalaryczne, niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz sterydy. Liszaj płaski i twardzinowy są leczone kortykosteroidami w postaci doustnej lub w formie maści. W terapii stosuje się także leki antyhistaminowe (łagodzące jego objawy: świąd i wysypkę) oraz preparaty zewnętrzne (maści, żele czy kremy).
Czy dostępna jest maść na liszaje na twarzy bez recepty? Tak. To na przykład maść bazująca na hydrokortyzonie. Maści na liszaje twarzy mogą zawierać nie tylko sterydy, ale i środki przeciwgrzybicze oraz antybakteryjne. Zastosowanie znajduje terapia światłem.
Czym smarować liszaj na twarzy? Najlepsza maść na liszaj przyśpiesza regenerację oraz ma silne właściwości przeciwzapalne. Ponadto powinna być przebadana dermatologicznie, nieperfumowana oraz pozbawiona mocnych konserwantów czy alkoholu.
Liszaj na twarzy – domowe sposoby
W terapii warto wykorzystać domowe sposoby na liszaj. Pomóc może stosowanie kwasu retinowego (retinolu) lub innych retinoidów – zewnętrznie i wewnętrznie.
Sprawdzają się również okłady i nacieranie skóry lub picie kisielu z siemienia lnianego bądź kwiatu czarnej malwy. Zawarte w nich substancje powlekają między innymi tkankę śluzem, co chroni ją przed podrażnieniami i uszkodzeniami, a także wspomaga regenerację i gojenie ran.
Należy pamiętać, że naturalne sposoby leczenia liszaja na twarzy nie są skuteczne, mogą działać jedynie wspomagająco. Specjalistyczna, farmakologiczna terapia jest koniecznością, a pojawienie się niepokojących zmian wymaga konsultacji lekarskiej.
Im wcześniej zostanie postawiona odpowiednia diagnoza i wdrożone leczenie, tym mniejsze ryzyko powikłań. W przypadku liszaja na twarzy zmiany skórne mogą ustąpić, często jednak pozostawiają po sobie liczne przebarwienia. Inne powikłania to zapalenie stawów, sepsa czy bliznowacenie naskórka.