Karotenoidy – charakterystyka, właściwości, karotenoidy w kosmetyce, występowanie
Karotenoidy, będące prekursorami witaminy A, wykazują wiele dobroczynnych właściwości. Ich ochronne działanie związane jest głównie ze zdolnością do zmiatania wolnych rodników i reaktywnych form tlenu. Karotenoidy są skuteczne w walce z przedwczesnym starzeniem się skóry wywołanym przez stres oksydacyjny. Potwierdziły to liczne badania kliniczne.
1. Czym są karotenoidy?
Karotenoidy to grupa organicznych związków chemicznych, które są prekursorami witaminy A. Istnieją dwie grupy karotenoidów:
- karoteny – w tej grupie węglowodorów o wzorze sumarycznym C40H56 znajdują się pochodne izoprenu. Najpopularniejsze z nich to α-karoten, β-karoten, likopen oraz γ-karoten.
- ksantofile – w tej grupie znajdziemy rozpuszczające się w tłuszczach pochodne tlenowe karotenów. Najpopularniejsze z nich to luteina, zeaksantyna, kapsorubina oraz wiolaksantyna.
2. Właściwości karotenoidów
Karotenoidy stanowią grupę związków, które wykazują niezwykle pozytywny wpływ na organizm i skórę człowieka. Skutecznie zwalczają wolne rodniki, które przyśpieszają procesy starzenia się naskórka.
Karotenoidy przeciwdziałają powstawaniu zmarszczek, pochłaniają szkodliwe promieniowanie ultrafioletowe, przyspieszają regenerację naskórka, wpływają na prawidłową ostrość widzenia, chronią zdrowie naszych oczu. Dodatkowo, związki te wzmacniają odporność immunologiczną naszego organizmu.
3. Karotenoidy w kosmetyce
Karotenoidy jako naturalne antyoksydanty znalazły wiele zastosowań w kosmetyce. Dlaczego? Ponieważ odpowiadają za warunkowanie wzrostu nabłonka. Stymulują fibroblasty do produkcji kolagenu i elastyny, dzięki czemu zaobserwować można widoczny wzrost gęstości skóry.
Dzięki odpowiedniej dawce karotenoidów, skóra nabiera blasku. Staje się bardziej napięta, jędrna i elastyczna. Wygląda młodziej i promienniej. Zyskuje także bardziej jednolity koloryt.
Dodatkowo, karotenoidy przeciwdziałają nadmiernemu złuszczaniu się skóry, przyspieszają gojenie się zadrapań, ran czy skaleczeń. pozytywnie wpływają na nie tylko na ciało, ale również na skórę, opóźniając procesy starzenia się.
Stosowanie produktów bogatych w karotenoidy usprawnia pracę płaszcza hydrolipidowego skóry. Skóra ma zapewnioną odpowiednią ochronę przed szkodliwymi warunkami atmosferycznymi, bakteriami oraz innymi mikroorganizmami.
4. Karotenoidy w żywności
Karotenoidy występują w wielu roślinach, również w tych, nadających się do spożycia. Alfa-karoten, stanowiący składnik wielu suplementów, naturalnie występuje w takich produktach jak pomidory, marchew, dynia, papryka, mandarynki, fasola szparagowa, szpinak oraz jarmuż. Występuje także w batatach, brokułach oraz natce pietruszki.
Beta-karoten znajdziemy korzeniu marchwi, owocach pomarańczy, pomidorach, paprykach, arbuzach, morelach, brzoskwiniach, owocach wiśni, melonie oraz dyni.
Likopen, czyli organiczny związek chemiczny z grupy karotenów, występuje zarówno w owocach, jak i warzywach. Najbardziej znanymi jego źródłami są oczywiście pomidory i przetwory pomidorowe. Likopen z pomidorów neutralizuje wolne rodniki, zapobiega stanom zapalnym w obrębie naczyń krwionośnych, ale również wykazuje działanie przeciwnowotworowe.
Ten prozdrowotny związek znaleźć można również w arbuzach, grejpfrutach, papajach, gujawie, owocach dzikiej róży, morelach.
Luteina, przynależąca do grupy związków zwanych ksantofilami, występuje między innymi w brokułach, zielonym grochu, fasolce szparagowej, nekrarynkach, agreście, kiwi, malinach, czarnej porzeczce oraz awokado.
Zeaksantynę znajdziemy z kolei w sałacie, brokułach, jarmużu, arbuzach, kukurydzy, dyni, papai, rukoli, papryce pomarańczowej oraz czerwonej, żółtkach jajek.
