Pielęgnacja cery trądzikowej - kosmetyki, domowe sposoby
Trądzik pospolity jest problemem nie tylko nastolatków, ale coraz częściej dotyka także ludzi dorosłych. Chorobę tę należy leczyć pod kontrolą dermatologa, bez względu na wiek pacjenta. W osiągnięciu pozytywnych rezultatów terapii konieczne jest przestrzeganie podstawowych zasad pielęgnacji cery. Trądzik pospolity (acne vulgaris) związany jest z nadczynnością gruczołów łojowych. Cechuje się obecnością zaskórników, wykwitów grudkowo-krostkowych i torbieli ropnych umiejscowionych w okolicach łojotokowych.
1. Jak dbać o skórę trądzikową?
Trądzik pospolity to choroba przewlekła, jej leczenie jest długie i trudne. Pielęgnacja skóry trądzikowej ma ogromne znaczenie zarówno w leczeniu, jak i zapobieganiu powstawaniu kolejnych zmian. W zależności od fazy choroby, lekarz dermatolog dobiera odpowiednie kosmetyki do cery trądzikowej oraz leki.
Warto pamiętać o jednej zasadzie – nie przesuszamy cery trądzikowej. Ważne jest, aby przy cerze trądzikowej skonsultować się ze specjalistą, który dobierze nam odpowiednie leki doustne, maści do smarowania na skórę oraz dobierze zabiegi lecznicze. W domu należy pamiętać o regularnym wykonywaniu peelingów skóry – najlepiej enzymatycznych, aby uniknąć dalszego podrażniania skóry. Stosujemy do przemywania skóry płyn micelarny lub tonik bez alkoholu, żel do mycia skóry bez alkoholu. Krem powinien być nawilżający. Pamiętamy o regularnym stosowaniu preparatów zaleconych przez lekarza. W okresie większego nasłonecznienia pamiętamy, aby zabezpieczyć skórę kremem z filtrem SPF 50.
W przypadku ciężkiego trądziku, przy otrzymywaniu znacznych ilości leków, chory powinien wybrać do pielęgnacji delikatne produkty. Jeśli natomiast postać trądziku jest łagodna, wówczas wskazane jest stosowanie stricte przeciwtrądzikowych preparatów.
Wśród głównych zaleceń służących poprawie wygładu skóry znajdują się:
- Stosowanie żelu antybakteryjnego do mycia twarzy.
- Przemywanie skóry twarzy tonikiem antybakteryjnym (także w ciągu dnia, w celu odświeżenia).
- Stosowanie kremu na dzień o właściwościach matujących i antybakteryjnych.
- Stosowanie na noc kremu antybakteryjnego, który reguluje pracę gruczołów łojowych.
- Stosowanie żelu bądź kremu pod oczy.
- Stosowanie kostki dermatologicznej: jej właściwości czyszczące i antybakteryjne są odpowiednie do pielęgnacji cery trądzikowej. Kostka dermatologiczna używana zamiast mydła nie pieni się.
- Raz w tygodniu wykonanie peelingu bądź nałożenie maseczki oczyszczającej (warunkiem jej zastosowania jest brak zmian ropnych).
- Stosowanie latem kremów z filtrem UVA/UVB.
- Dieta bogata w owoce i warzywa (istotna jest równowaga witaminowo-mineralna); mleko i przetwory mleczne także korzystnie wpływają na wygląd skóry.
- Uzupełnianie diety witaminami A, B2, B5 oraz solami cynku.
- Stosowanie do makijażu tylko kosmetyków antybakteryjnych.
Warunkiem powodzenia w leczeniu są cierpliwość i systematyczność. Do zabiegów przeciwtrądzikowych stosowane są kosmetyki do cery trądzikowej łatwo przyswajalne przez skórę, które działają uzupełniająco i regenerująco na skórę, ograniczają rozwój bakterii, leczą stany zapalne, ochraniają skórę.
Poza tym zadbaj o formę fizyczną, ćwiczenia pomagają w utrzymaniu zdrowej skóry, nie zapominaj jednak o umyciu się po wysiłku, w przeciwnym razie trądzik nasili się.
2. Kosmetyki do pielęgnacji cery trądzikowej
Niektóre kosmetyki, jak kremy nawilżające czy kosmetyki do makijażu, mogą sprzyjać pojawianiu się trądziku lub go utrzymywać. Aby uniknąć tego problemu, należy zawsze wybierać kosmetyki z adnotacją "niekomedogenne", to znaczy, że nie powodują powstawania zmian trądzikowych.
Co ciekawe, również niektóre kosmetyki do włosów, m.in. wazelina do włosów kręconych, mogą powodować trądzik, szczególnie na czole, przy cebulkach włosowych.
Używaj kremów do cery tłustej niekomedogennych. W żadnym przypadku nie stosuj kremów do cery suchej.Uważaj na kremy perfumowane, które mogą dodatkowo uwrażliwiać i podrażniać skórę.Kosmetyki do makijażu nie są zalecane dla osób z cerą trądzikową. Można natomiast używać kremów nawilżająco-matujących.
Jeśli trądzik jest bardzo widoczny i kłopotliwy, lekarz może przepisać specjalny produkt kryjący, który skutecznie maskuje wszelkie krostki.Unikaj wszelkiego rodzaju pudrów brązujących, które sprzyjają powstawaniu trądziku.
Cera trądzikowa jest niezwykle wymagająca, dlatego osoby z tym typem cery muszą zwracać szczególną uwagę na kosmetyki do pielęgnacji i makijażu. Warto stosować kosmetyki dostępne w aptece, które nie podrażniają skóry i wspomagają leczenie zmian trądzikowych. Należy również mieć na uwadze, że trądzik wymaga pielęgnacji długofalowej. Zaprzestanie stosowania kosmetyków do cery trądzikowej często skutkuje nawrotem trądziku. W razie jakichkolwiek wątpliwości zawsze można skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
- Oczyszczanie
Skórę twarzy należy regularnie oczyszczać z kurzu, brudu i makijażu. Nie należy jednak przesadzać z tego typu zabiegami, gdyż mogą one przynieść odwrotny rezultat – skóra może stać się przesuszona i podrażniona. Zatem twarz i szyję wystarczy przemyć dwa razy dziennie, stosując nieoleiste kosmetyki, najlepiej w postaci pianek bądź żeli. Częstsze mycie wzmaga łojotok. W pielęgnacji skóry trądzikowej należy unikać używania zwykłego mydła, ponieważ wzmaga ono produkcję łoju przez gruczoły oraz nadaje skórze odczyn zasadowy, co sprzyja rozwojowi bakterii. Nie należy także używać produktów na bazie alkoholu, które oprócz przesuszania i podrażniania, prowadzą do pogorszenia się kondycji skóry. Po umyciu i spłukaniu twarzy letnią wodą należy nanieść krem nawilżający do cery trądzikowej bądź nawilżająco-matujący.
- Złuszczanie
Działanie preparatów przeciwtrądzikowych opiera się na hamowaniu powstawania zaskórników, złuszczaniu rogowaciejącego naskórka, zmniejszaniu łojotoku, a także działaniu antybakteryjnym. Większość preparatów „odżywczych” jest wzbogacona woskami, olejami roślinnymi oraz innymi składnikami tłuszczowymi, które mogą przyczynić się zatykania ujścia gruczołu łojowego, dlatego nie są wskazane w pielęgnacji cery trądzikowej.
- Matowanie
Działanie czynników zewnętrznych, takich jak kurz czy pocenie się, mogą nasilać powstawanie zmian trądzikowych. W takich sytuacjach warto mieć pod ręką chusteczki lub płatki oczyszczające, które pozwolą na oczyszczenie skóry z zanieczyszczeń, nie powodując jej podrażnienia. W przypadku osób, których problemem jest nadmierny połysk skóry, dobrym rozwiązaniem może okazać się stosowanie bibułek matujących, które doskonale pochłaniają serum i świetnie nadają się do odświeżenia makijażu.
- Wysuszanie
W celu likwidacji pojedynczych zmian można stosować specjalne żele lub plasterki punktowe, które działają antybakteryjnie i wysuszająco. Zalecane jest także wykonywanie raz w tygodniu peelingu chemicznego, który delikatnie złuszczając naskórek, powoduje wygładzenie i rozjaśnienie cery.
- Maskowanie
Obecnie dostępne są na rynku kosmetyki oparte na beztłuszczowych składnikach. Niekiedy kosmetyki te mają również działanie antybakteryjne. Należą do nich m.in. korektory służące do maskowania pojedynczych zmian skórnych, działające dodatkowo antybakteryjnie.
2.1. Składniki kosmetyków do cery trądzikowej
- Siarka i wyciągi roślinne
W preparatach przeznaczonych do pielęgnacji skóry ze skłonnością do łojotoku wykorzystuje się antyseptyczne właściwości siarki. Skuteczne w walce z tego typu dysfunkcją skóry są również aminokwasy zawierające ten pierwiastek, między innymi N-acetylometionina i N-acetylocysteina, które regulują ilość wydzielanego łoju. Często także występuje kamfora, która działa przeciwzapalnie, keratolitycznie, dezynfekująco, a także poprawia ukrwienie skóry. Wśród innych preparatów bardzo często stosowane są wyciągi z roślin, np. ekstrakt z rumianku, szałwii, wyciąg z nagietka, rozmarynu, kory dębu, oczaru wirginijskiego czy też brzozy.
- Kwasy
Ważnymi składnikami są też kwasy owocowe (AHA). Ważną rolę spełniają także wielonienasycone kwasy tłuszczowe z grupy NNKT – linolowy, linolenowy, arachidonowy. Kwasy te wchodzą w skład naturalnego płaszcza hydrolipidowego skóry, a ich niedobór może w konsekwencji prowadzić do powstawania trądziku.
- Propolis
Chętnie wykorzystywany jest też propolis, czyli tzw. kit pszczeli. Jest to lepka substancja żywiczna, wytwarzana przez pszczoły, o barwie żółtej, zielonej lub brunatnej i przyjemnym, aromatycznym zapachu. Propolis charakteryzuje silne działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Jest on skutecznym środkiem w leczeniu wielu stanów zapalnych i ropnych. Jego ekstrakty wykazują działanie znieczulające i antyutleniające. Ograniczają powstawanie zaskórników, zapobiegają nadmiernemu jej przetłuszczaniu, regenerują uszkodzoną skórę. Z tego też powodu bardzo chętnie są one wykorzystywane nie tylko w preparatach przeciwtrądzikowych, ale także w płynach po goleniu dezodorantach, mydłach.
- Nadtlenek benzoilu
W preparatach przeciwtrądzikowych bardzo często stosowany jest nadtlenek benzoilu, który działa keratolitycznie i przeciwbakteryjnie. Podobne efekty można uzyskać za pomocą kwasu azelainowego. Zmniejsza liczbę Pityrosporum acnes. Związek ten ponadto ogranicza proces melanogenezy, dzięki czemu przydatny jest przy zmniejszaniu przebarwień pozapalnych.
- Tlenek cynku
W preparatach do skóry tłustej wykorzystywany jest także tlenek cynku, który absorbuje nadmiar wydzielanego przez gruczoły łojowe tłuszczu, dzięki czemu wspomaga proces łagodzenia łojotoku. Jego działanie nie różni się znacznie od pozostałych preparatów. Stosowany jako składnik maści i zasypek ma działanie antybakteryjne i przyspieszające gojenie się ran. Ponadto tlenek cynku absorbuje promienie ultrafioletowe, nie rozpuszcza się w wodzie, jest odporny na światło, stąd jego wykorzystanie w filtrach UVA/UVB.
3. Inne sposoby na trądzik
3.1. Zioła na trądzik
Oprócz szeroko stosowanych preparatów kosmetycznych warto pamiętać, że poprawa przemiany materii przynosi równie znaczące korzyści. Pomocne w kuracji mogą okazać się zioła, np. herbatka z kopru włoskiego, fiołka trójbarwnego, wyciąg rumianku czy szałwii.
Aromaterapia, często pomijana, także może przynieść zadowalające rezultaty (olejek z drzewa herbacianego, olejek petitgrain, lawendowy, jałowcowy czy cytrynowy). Olejków w aromaterapii nie należy jednak stosować bezpośrednio na skórę, można natomiast rozcieńczać je wodą bądź dodawać do kremu lub maseczki (jedna kropla).
3.2. Opalanie a trądzik
Wiele osób zapomina, jak istotną rolę w tworzeniu się zmian trądzikowych odgrywa słońce. Istnieje błędne przeświadczenie, że promienie słoneczne działają przeciwtrądzikowo. Mają, co prawda, działanie antybakteryjne i wysuszające skórę, ale jest to efekt krótkotrwały. Opalanie się – zarówno na słońcu, jak i w solarium – powoduje pogrubienie warstwy rogowej naskórka i zmniejszenie widoczności stanów zapalnych. Jednak gdy okres silnego nasłonecznienia się kończy, warstwa ta ulega ścieńczeniu i wszystkie ukryte pod nią zmiany uwidaczniają się. Ponadto wiele preparatów stosowanych na skórę trądzikową uwrażliwia skórę na działanie promieni ultrafioletowych, co w konsekwencji może prowadzić do podrażnienia skóry. Dlatego zawsze przed wyjściem z domu i mniej więcej co 2 godziny, przy dużej ekspozycji na słońce, należy nakładać silne filtry UVA/UVB na twarz.
3.3. Domowe sposoby na trądzik
Oprócz specjalistycznych metod stosowanych u kosmetyczki istnieją sprawdzone domowe sposoby na trądzik, służące pielęgnacji skóry trądzikowej. Jest to np. kompres z ziół (zaparzyć skrzyp i krwawnik, ostudzić, aby się nie poparzyć i nałożyć na twarz na 20 minut). Inną metodą jest maseczka z drożdży – łyżkę stołową drożdży należy rozkruszyć i wymieszać z dwoma łyżeczkami letniego mleka, nałożyć papkę na twarz i zmyć po 20 min.
4. Czego nie robić przy skórze trądzikowej?
- Nie używać wody i mydła do mycia twarzy.
- Nie stosować preparatów odkażających na bazie alkoholu.
- Nie opalać się zbyt długo.
- Nie usuwać samodzielnie krostek ani zaskórników.
- Unikać dotykania twarzy rękoma.
- Nie chować czoła pod grzywką (brak powietrza).
- Ograniczyć używki, takie jak kawa, papierosy.
- Unikać ostrych przypraw, słodyczy, soli w dużych ilościach.
W pielęgnacji cery trądzikowej nie powinno się stosować preparatów działających agresywnie, nadmiernie odtłuszczających, z zawartością alkoholu. Cera trądzikowa to cera wrażliwa, wymagająca specjalnej pielęgnacji. Stosowane przez kosmetyczkę zabiegi powodują odnowę skóry, przywracają prawidłowe pH, przyczyniają się do ścieńczenia warstwy rogowej naskórka (peelingi), poprawiają ukrwienie, dotleniają oraz uelastyczniają skórę.