Nauka judo
Nauka judo wpływa na poprawę sprawności fizycznej i psychicznej. Zajęcia judo obejmują m.in. wpajanie zasad kultury judo, np. szacunek dla partnera, z którym się ćwiczy, naukę technik judo oraz przekazywanie wiedzy na temat judo. Trening judo opiera się na ćwiczeniu padów, rzutów, dźwigni i duszeń. Walki treningowe są prowadzone w parterze (ne-waza) albo stójce (tachi-waza), nazywają się randori. W ramach sztuki walki trenuje się również układ kata. Walki odbywają się na matach, w sali nazywanej dojo.
1. Podział technik judo
Zasadniczo techniki w judo sportowym możemy dzielić na dwie grupy: rzuty i chw yty. Każda z nich ma swoje podtypy oraz kombinacje różnych innych elementów, takich jak obrony i kontrataki.
Ogólny podział technik:
- postawy (dachi) i gardy (kamae) rozpatrywane jako pozycje (tai),
- sposoby przemieszczania w przód i tył (shintai) oraz obroty (tai-sabaki),
- techniki wychylania przeciwnika (kuzushi),
- pady (ukemi),
- rzuty w judo: w pozycji stojącej (tachi-waza), wykonywane za pomocą rąk (te-waza), techniki biodrowe (goshi-waza), techniki nożne (ashi-waza), rzuty z padem (sutemi-waza) oraz rzuty owijane (makikomi),
- chwyty w judo (katame-waza) najczęściej określane łącznie jako ne-waza (techniki w parterze), które głównie dzieli się na techniki trzymań i naciskań (osae-waza), techniki duszeń (shime-waza) oraz dźwignie i wykręcenia (kan-setsu-waza),
- uderzenia we wrażliwe punkty ciała przeciwnika (atemi) rękami (ude-ate) i nogami (ashi-ate).
1.1. Postawy w judo
Trening judo charakteryzuje się, zresztą jak większość japońskich sztuk walki, ceremonialnością. Trening zaczyna i kończy ceremonialny ukłon zwany rei. Postawy w judo są podzielone na naturalne i pozycje samoobrony. W judo, podobnie jak w aikido, ważną rolę przypisuje się zrównoważonemu przemieszczaniu (głowa prosta w pozycji naturalnej). W każdej fazie ruchu środek ciężkości ciała nie powinien wykraczać za obszar wyznaczony punktami podparcia (stopy). W trakcie walki judo zabrania się: uderzania i kopania, dotykania twarzy przeciwnika, atakowania innych stawów niż łokciowy, utrzymywania mocno defensywnej pozycji, ściągania przeciwnika do parteru siłą oraz „fałszywych” ataków.
2. Techniki ręczne
Jakie techniki ręczne w judo są najważniejsze?
2.1. Tai-otoshi
W pozycji naturalnej wykonuje się obrót na palcach lewej stopy z wysunięciem prawej nogi i biodra w stronę przeciwnika, ciągnąc jednocześnie za jego prawy rękaw (w tym samym kierunku pchaj jego lewy bark) i blokując podudzie prawą nogą. Lewa ręka ciągnie rękaw przeciwnika po skosie w dół i jednocześnie blokującą nogą podbijamy go ku górze. Przeciwnik leży na ziemi, a taka pozycja daje wiele możliwości „dosiadu”.
2.2. Ippon-seoi-nage
Technika judo polega na uchwycie z zewnętrznego, lewego przedramienia przeciwnika. Następnie dokonuje się lekkie pchnięcie go w tył i zmuszenie, aby chcąc utrzymać równowagę, zrobił on krok w tył. Wzięcie przeciwnika na plecy przy lekko ugiętych kolanach (uderzenie biodrami o jego biodra) to kolejny element tej techniki. Prawa ręka powinna wejść jak najgłębiej pod pachę przeciwnika.
2.3. Uki-otoshi
Cofnięciem się krokiem dostawnym przed przeciwnikiem skłania się go, aby podążał za nami. W momencie stawiania prawej nogi przez przeciwnika, wykonujemy większy krok w tył, tak by kończył się lekkim skłonieniem (spowoduje to, że się pochyli i będzie tracić równowagę), nadal ciągnąc obiema rękami. Chwilę później robimy lekkie odchylenie (zejście) na prawo i lewą ręką mocno ciągniemy w tył za siebie.
2.4. Sumi-otoshi
Nieznaczne przesuwamy lewą stopę w tył, tak aby ułożenie stóp przypominało literę T. Uginamy kolana i robimy szybki krok w przód lewą stopą, co sprawi, że znajdziemy się jakby obok przeciwnika. Lewą ręką ciągniemy, a prawą pchamy, jednocześnie prostując nogi w kolanach i wypychamy biodra, co spowoduje, że stopy ani biodra nie będą mieć styczności z przeciwnikiem.
2.5. Soto-makikomi
Chwytamy mocno lewą ręką prawy rękaw przeciwnika (ten zwykle robi to samo). Skręcamy ciało w lewo i dostawiamy prawą stopę do prawej stopy przeciwnika (od przodu), a ramię przeciwnika chwytamy pod swoją prawą pachę. Zginamy tułów, zwracając głowę w lewo i przeciągamy go za swoimi plecami. Jeżeli zrobimy to wystarczająco wysoko, możemy spowodować groźny upadek przeciwnika na klatkę piersiową. Przerzucając go, zginamy kolano i amortyzujemy swój upadek prawą ręką.
Judo to nie tylko sztuka walki i olimpijska dyscyplina sportu, lecz pewna filozofia życia, którą potwierdzają słowa Kano, iż „judo nie kończy się na macie”. Ideały judo powinny być obecne w zachowaniu, a nie tylko w nauce padania czy technikach ręcznych. W Japonii ta dyscyplina sportu jest postrzegana jako wychowanie w sferze duchowej, fizycznej oraz intelektualnej. Nauka judo to nie tylko świetna zabawa, ale i sposób odnoszenia zwycięstw i rozwijania pozytywnych cech, jak np. punktualność, cierpliwość i systematyczność.