Pojawiają się na twarzy. Ukrywanie ich tylko pogarsza problem
Potówki na twarzy, czyli niewielkie zmiany skórne przyjmujące postać pęcherzyków, obserwuje się najczęściej u noworodków i niemowląt, ale i osób starszych. Choć nie wskazują na poważne problemy ze zdrowiem, warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić, ponieważ nie tylko nieestetycznie wyglądają, ale i potrafią być dokuczliwe. Co zatem robić, a czego unikać?
1. Co to są potówki na twarzy?
Potówki na twarzy to niewielkie zmiany skórne w postaci pęcherzyków wypełnionych płynem. Ich pojawienie się ma związek z nieprawidłowo funkcjonującymi gruczołami potowymi. Wskazują one na ich zaczopowanie, ale i zaburzenia w zakresie produkcji oraz wydalaniu potu. To dlatego pojawiają się w miejscu narażonym na nadmierne wydzielanie potu.
Zmiany są powszechne. Obserwuje się je tak u niemowląt, jak i seniorów, zarówno latem, jak i zimą. Na twarzy zwykle lokalizują się na policzkach, na brodzie, na czole i pod oczami, mogą jednak dotyczyć każdej części ciała, na której obecne są gruczoły potowe. Obserwuje się je także na plecach, brzuchu, klatce piersiowej i w pachwinach.
Jak wyglądają potówki na twarzy?
Potówki na twarzy to małe, czerwone lub białe krostki. Mogą mieć charakter zapalny i niezapalny. I tak niezapalne potówki na twarzy umiejscowione są płytko, bo pod naskórkiem. Swoim wyglądem przypominają małe pęcherzyki. Często przypominają kaszkowatą wysypkę z tendencją do swędzenia. Potówki zapalne na twarzy są umiejscowione głębiej.
Czy potówki swędzą? Zdecydowanie tak. Są nie tylko zaczerwienione, ale i wywołują świąd oraz pieczenie skóry.
2. Przyczyny potówek na twarzy
Jak powstają potówki na twarzy, ale i w innych częściach ciała? Mechanizm jest prosty. Zalegający w gruczołach pot podrażnia je, a kanaliki potowe ulegają zwężeniu i wybrzuszeniu. Dlaczego tak się dzieje? Jakie są przyczyny powstawania potówek na twarzy? Okazuje się, że różne.
Przede wszystkim za powstanie tego typu zmian skórnych odpowiada:
- nieodpowiednia pielęgnacja skóry lub brak należytej higieny,
- stosowanie kosmetyków, które nie są odpowiednie dla typu cery – szkodzą zwłaszcza te, które zapychają ujścia gruczołów potowych (np. oliwki),
- słońce i upał oraz inne niekorzystne warunki atmosferyczne, na przykład duża wilgotność powietrza (dostrzega się zależność, że im wyższy stopień wilgotności przy wysokiej temperaturze powietrza, tym wyższe ryzyko pojawienia się potówek),
- przebywanie w ogrzewanych pomieszczeniach, gdzie organizm się przegrzewa i obficie się poci,
- noszenie odzieży wykonanej z syntetycznych, materiałów, które nie przepuszczają powietrza
- intensywny wysiłek fizyczny,
- zaburzenia układu hormonalnego (np. nadczynność tarczycy, menopauza),
- choroby metaboliczne (np. cukrzyca), ale i inne schorzenia ogólnoustrojowe (np. gruźlica),
- stres i innych silnych stanów emocjonalnych.
3. Domowe sposoby na potówki
Jak leczyć potówki na twarzy? Można to robić kilkoma domowymi sposobami. Na potówki na twarzy może pomóc:
- przemywanie twarzy naparami ziołowymi z rumianku, kory dębu, brzozy, mięty, szałwii, melisy,
- mycie twarzy w chłodnej wodzie,
- stosowanie żelu czy pianki do mycia twarzy, które oczyszczają ujścia gruczołów potowych,
- przecieranie twarzy tonikiem, który odblokuje pory; gdy potówki na twarzy mają charakter zapalny, trzeba stosować środki łagodzące stany zapalne skóry – to na przykład tonik z szałwii, tonik z nagietka czy żel z aloesem.
Gdy potówki pojawiły się na ciele, dobrym pomysłem jest dodanie do wanny niewielkiej ilości sody oczyszczonej. Taka kąpiel łagodzi podrażnienia i delikatnie odkaża zmiany skórne. Lepiej zrezygnować z tradycyjnego mydła, które zbyt silnie wysusza skórę, ale i zaburza naturalne pH.
Dodatkowo, gdy dokucza upał, trzeba usuwać pot z twarzy, stosować na twarz chłodzące mgiełki czy chłodne okłady oraz pić duże ilości wody. Istotne jest, aby dostosowywać ubiór do panującej na zewnątrz temperatury. Gdy za potówki odpowiada niskiej jakości odzież, należy zmienić ją na bardziej przewiewną i naturalną.
Gdy pojawiają się potówki u noworodka na twarzy, ale także niemowląt i małych dzieci, warto sprawdzić, czy dziecko nie jest za ciepło ubrane (i zmienić ubranie na lżejsze) lub czy w domu nie panuje zbyt wysoka temperatura (należy ją zmniejszyć).
Czasem jednak domowe sposoby na potówki to za mało. Gdy problem nie ustępuje, staje się dokuczliwy bądź stale nawraca, należy skonsultować się z dermatologiem, który przeprowadzi badanie przedmiotowe i podmiotowe, a w razie konieczności przepisze leki (np. maść z antybiotykiem, jeżeli zmiany skórne są wyjątkowo rozległe i nadkażone).
Potówki na twarzy u dorosłych wymagają zrezygnowania z pełnego makijażu, to jest nie stosowania pudru w kremie i innych kosmetyków, które zatykają pory i gruczoły potowe. Czego jeszcze nie robić? Na przykład nie wolno zakrywać ich plastrami czy opatrunkami bądź wystawiać na bezpośrednie działanie promieniowania słonecznego.