Walcz z kamieniem nazębnym – nie tylko dla urody!

Osad czy kamień nazębny z pewnością nie dodają urody. Ciemniejsze przebarwienia na zębach to jednak nie tylko problem kosmetyczny. Dlaczego tak ważne jest usuwanie kamienia? Jakie zagrożenia powoduje i jak możemy się przed nim chronić? Zapytaliśmy o to dr n. med. i specjalistę periodontologii Wiesława Nowakowskiego z Gdańska.

1. Dlaczego tak ważne jest usuwanie kamienia nazębnego? Czy kwestia estetyki ma tu największe znaczenie?

Dla pacjentów często tak. Wielu z nich, jeśli przychodzą specjalnie w tym celu, zwraca uwagę na brzydki wygląd zębów. Jednak dla stomatologów ładniejszy uśmiech to tylko dodatkowa zaleta pozbycia się złogów. Najistotniejsze z punktu widzenia zdrowia jest wyeliminowanie potencjalnej przyczyny próchnicy, schorzeń przyzębia i chorób błony śluzowej jamy ustnej.

Kamień jest bowiem czynnikiem, który zwiększa ryzyko wystąpienia tych dolegliwości. Dodatkowo ukrywa ogniska próchnicy. Zdarzają się sytuacje, że po usunięciu złogów odkrywamy tak duże zmiany próchnicowe, że zęba nie daje się już uratować i konieczne jest jego usunięcie.

Udowodniono też ponad wszelką wątpliwość, że kamień nazębny jest jedną z przyczyn mogących wywoływać lub utrzymywać choroby przyzębia, czyli parodontopatie. Ucisk kamienia na przyzębie powoduje odsłanianie szyjek zębowych, krwawienie i wysięk ropny.

Zobacz film: "10 urodowych trików, które musisz znać"

Z kolei poprzez działanie drażniące kamień wywołuje choroby błony śluzowej w jamie ustnej. Jest więc niebezpieczny nie tylko dla zębów.

2. Jak powstaje kamień nazębny?

Najpierw odkłada się płytka nazębna, czyli złogi miękkie. Jej tworzenie jest naturalnym procesem. Na skutek niedokładnego usuwania płytki, pierwotnie miękkie złogi szybko ulegają kalcyfikacji, czyli zwapnieniu i tworzy się twardy kamień.

Szybkość przebiegania tego procesu jest sprawą indywidualną. Zdecydowanie przyspieszają go niektóre choroby ogólnoustrojowe, w których pojawiają się zmiany metaboliczne jak np. cukrzyca. Kamień tworzy się też szybciej w przypadku suchości jamy ustnej. Niedobór śliny sprawia, że brakuje naturalnego spłukiwania płytki nazębnej, z której powstaje kamień.

3. Wiele osób wymiennie używa terminów kamień i osad nazębny. Czy rzeczywiście to jeden problem ukryty pod dwoma nazwami?

Nie. Faktycznie, wielu pacjentów myli osad z kamieniem, tymczasem to zupełnie co innego. Osad powstaje pod wpływem używek i barwiącej żywności, np. kawy, herbaty, wina, dymu papierosowego, buraków, szpinaku itd. Wpływa on niemal wyłącznie na estetykę, nie ma większego znaczenia dla stanu uzębienia i jamy ustnej. Warto go jednak usuwać dla własnego komfortu psychicznego.

Należy mieć też świadomość, że zęby przebarwiają również niektóre płyny do płukania ust, a także pewien gatunek bakterii, który powoduje powstawanie czarnego nalotu. Z tego powodu warto takie zmiany pokazać stomatologowi, by wyeliminować ewentualne niebezpieczne przyczyny przebarwień.

4. W jaki sposób możemy się chronić przed powstawaniem kamienia nazębnego?

Najważniejsza jest profilaktyka stosowana przez pacjenta. Czyli po pierwsze, regularne i właściwe szczotkowanie zębów oraz używanie dodatkowych narzędzi – nici dentystycznych, wykałaczek czy irygatorów, które są bardzo pomocne w usuwaniu płytki nazębnej z przestrzeni międzyzębowych. Właściwa profilaktyka może skutecznie spowolnić i ograniczyć proces powstawania kamienia.

Kolejny element to regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym. Kamień usuwamy w miarę potrzeb, jednak powinno się to robić przynajmniej raz w roku podczas kontrolnej wizyty u lekarza. Kiedyś kamień usuwało się ręcznie. Dziś stosowane są narzędzia mechaniczne, przede wszystkim skalery ultradźwiękowe.

Każdy zabieg usunięcia kamienia należy zakończyć wypolerowaniem i wypiaskowaniem zębów. To bardzo ważne, gdyż dzięki tym zabiegom powierzchnie zębowe stają się idealnie gładkie, dzięki czemu płytka przylega wolniej, co spowalnia także proces ponownego powstawania kamienia.