Trądzik różowaty – objawy, przyczyny, leczenie i pielęgnacja skóry
Trądzik różowaty jest chorobą skóry, której istotą jest rumień twarzy, objawy stanu zapalnego i zmiany skórne w postaci grudek oraz krost, także pajączki naczyniowe. Choć dokładna przyczyna dermatozy nie jest znana, specjaliści ustalili, jakie czynniki odpowiadają za jej zaostrzenia. Podpowiadają także, co robić, a czego unikać, by sobie z nią radzić.
1. Co to jest trądzik różowaty?
Trądzik różowaty (acne rosacea) jest przewlekłą chorobą skóry, która objawia się rumieniem oraz zmianami skórnymi. Najczęściej manifestuje się na twarzy, pierwotnie obejmując jej środkową część. Zwykle dotyczy osób pomiędzy 30. do 50. rokiem życia, częściej kobiet niż mężczyzn, zwłaszcza ludzi o jasnej karnacji, jasnych oczach i jasnych włosach.
Jak wygląda trądzik różowaty? Zwykle choroba przebiega z okresami zaostrzeń i remisji. Jej objawem jest:
- napadowe czerwienienie twarzy, rumień na skórze (czerwone plamy głównie w obrębie środkowej części twarzy, to jest nosa i policzków),
- teleangiektazje (poszerzone naczynia krwionośne, tzw. pajączki naczyniowe), zwłaszcza na policzkach,
- grudki i krosty pojawiające się głównie centralnej części twarzy.
Zdarza się, że obserwuje się również zaczerwienienie, łzawienie i podrażnienie oczu, obrzęk i rumień powiek, pieczenie skóry, suchość, szorstkość i łuszczenie skóry.
W postaci przerostowej dermatozy (guzkowa) głównym objawem jest przerost tkanki ( nieregularne pogrubienie skóry), głównie w obrębie nosa.
Trądzik różowaty – początki
Trądzik różowaty zazwyczaj zaczyna się od napadowego rumienia na twarzy, następnie zwykle pojawia się trwałe zaczerwienienie, obrzęk i krostki. Oznacza to, że charakterystyczny dla początku choroby jest rumień, który pojawia się epizodycznie (z czasem zaczyna towarzyszyć stale). Dlaczego warto to wiedzieć? Okazuje się, że wczesne rozpoznanie trądziku różowatego oraz podjęcie leczenia może znacząco ograniczyć epizody zaostrzeń.
2. Przyczyny trądziku różowatego
Choć dokładna przyczyna trądziku różowatego nie rozpoznana, według specjalistów za odpowiadają za niego czynniki genetyczne, nieprawidłowości w zakresie funkcjonowania układu odpornościowego oraz zaburzenia naczyń krwionośnych (nadreaktywność naczyń krwionośnych), także reakcje zapalne skóry i patogeny, na przykład nużeniec (Demodex folliculorum) albo bakteria Helicobacter pylori. Duże znaczenie mają czynniki zewnętrzne.
Jakie są główne czynniki wywołujące trądzik różowaty i jego nasilenie? To:
- alkohol,
- nieodpowiednie produkty do pielęgnacji skóry zawierające substancje drażniące,
- stres,
- gorące napoje,
- pikantne potrawy,
- promieniowanie ultrafioletowe,
- leki, takie jak kwas nikotynowy i leki rozszerzające naczynia krwionośne,
- ekstremalne temperatury,
- wymagające ćwiczenia fizyczne.
3. Trądzik różowaty - leczenie
Leczenie trądziku różowatego może obejmować leczenie farmakologiczne i terapie laserowe.
W leczeniu miejscowym stosuje się metronidazol w postaci żelu lub kremu, kwas azelainowy, iwermektynę oraz nadtlenek benzoilu, brymonidynę i oksymetazolinę oraz antybiotyki, takie jak iwermektyna, erytromycyna, klindamycyna.
Leczenie ogólne obejmuje podawanie doustnie leków, głównie antybiotyków, takich jak doksycyklina, a także limecyklina, chlorowodorek tetracykliny, oksytetracyklina, azytromycyna, u osób opornych na leczenie izotretynoina.
Trądzik różowaty – pielęgnacja skóry
W leczeniu, ale i zapobieganiu zaostrzeniom typowym dla trądziku różowatego, kluczowe znaczenie ma odpowiednia pielęgnacja skóry. Co jest ważne? Przede wszystkim:
- stosowanie produktów, które są przeznaczone do cery wrażliwej, naczyniowej, z trądzikiem różowatym. Kosmetyki dla skóry z trądzikiem różowatym powinny zawierać takie składniki jak witamina C, niacynamid, emolienty, pantenol, rutyna, alantoina, witamina K, olej różany, olej ze słodkich migdałów, antocyjany, wyciągi roślinne z kasztanowca, oczaru wirgilijskiego, krwawnika, wąkrotki azjatyckiej, ruszczyka kolczastego, fiołka trójbarwnego, zielonej herbaty,
- unikanie kosmetyków, które podrażniają skórę (np. na bazie alkoholu, zawierające substancje rozgrzewające i rozszerzające naczynia krwionośne),
- unikanie złuszczania skóry za pomocą szorstkich gąbek lub ściereczek. Dwa razy w tygodniu zaleca się wykonać delikatne peelingi enzymatyczne,
- stosowanie filtrów przeciwsłonecznych (SPF co najmniej 30),
- stosowanie kryjących kosmetyków, które pomagają kamuflować zaczerwienienie, co ma pozytywny wpływ na wygląd skóry i twarzy, ale i samopoczucie.
Trądzik różowaty – dieta
Osoby, które zmagają się z trądzikiem różowatym, muszą unikać czynników wywołujących zaczerwienienie i pamiętać, że nawet najlepsza maść na trądzik różowaty nie sprawdzi się, gdy z diety nie zostaną wyeliminowane produkty wysoko przetworzone, żywność typu fast-food, alkohol, cukier i produkty o dużej zawartości cukru czy potrawy z wysokim indeksem glikemicznym (IG), konserwanty i wzmacniacze smaku, sery pleśniowe, tłuste ryby morskie, ostre przyprawy, nabiał, czekolada, kakao, rośliny strączkowe i niektóre owoce (cytrusy, figi, śliwki, banany) i warzywa (bakłażany).
Podjęcie działań jest konieczne, ponieważ łagodzenie objawów znacząco poprawia jakość życia. Nieleczona dermatoza może z kolei mieć negatywny wpływ zarówno na stan skóry i wygląd, jak i nastrój (często także samoocenę).
