Rogowacenie okołomieszkowe - przyczyny, objawy i leczenie
Rogowacenie okołomieszkowe to choroba skóry spowodowana nadmierną keratynizacją naskórka oraz zaburzonym rogowaceniem ujść mieszków włosowych. Zmiany będące jej objawami mogą pojawić się na każdej części ciała, na której rosną włosy. Najczęściej dermatoza dotyczy ramion, ud i pośladków oraz twarzy. Jakie są jej przyczyny i objawy? Na czym polega leczenie?
1. Co to jest rogowacenie okołomieszkowe?
Rogowacenie okołomieszkowe, inaczej rogowacenie mieszkowe, to częsta choroba skóry związana z nieprawidłowym rogowaceniem naskórka.
Zwykle ma łagodny przebieg, choć może być uciążliwa ze względów estetycznych. Specjaliści szacują, że pojawia się u niemal połowy dorosłych i większości nastolatków.
Jakie są objawy choroby? Istotą dermatozy jest stan zapalny miejsca, z którego wyrastają włoski. W rezultacie wokół mieszków włosowych tworzą się nieestetyczne krosty (typowe jest występowaniem niewielkich, czerwonawych lub cielistych grudek w obrębie mieszków włosowych), a skóra jest szorstka, pokryta tak zwaną gęsią skórką.
Charakterystyczne dla rogowacenia okołomieszkowego wypryski pojawiają się na owłosionych obszarach ciała, głównie ramionach i nogach, ale również policzkach, przedramionach i pośladkach.
2. Rodzaje rogowacenia mieszkowego
Rogowacenie mieszkowe może przybierać różne formy i stopnie nasilenia. Wyróżnia się:
- rogowacenie pęcherzykowate niezapalne (tzw. gęsia skórka). Typowe objawy to szorstka skóra pokryta cielistymi grudkami,
- rogowacenie niezapalne objawiające się zanieczyszczonymi przez utlenioną keratynę porami,
- rogowacenie zapalne cechujące się obecnością małych ropnych krostek. Obserwuje się tendencję do powstawania przebarwień i blizn.
- „rybia łuska”. Zmiany przybierają formę zmian łuszczycopodobnych, to jest suchych skórek, liszajów, brodawek.
3. Przyczyny rogowacenia okołomieszkowego
Rogowacenie okołomieszkowe może być dziedziczne, należy bowiem do grupy chorób uwarunkowanych genetycznie. Może mieć również charakter nabyty.
Wówczas spowodowana jest zaburzeniami procesów keratynizacji naskórka i nadmiernym wydzielaniem keratyny, która gromadzi się przy mieszkach włosowych, blokują ich ujście. Z czasem substancja ulega utlenieniu, które tworzą zmiany zaskórnikopodobne.
Na pogorszenie stanu skóry wpływa nieodpowiednia pielęgnacja, ale i stan zdrowia. Nie pomaga nadmierna suchość skóry (przesuszanie naskórka prowadzi do zaburzenia właściwego procesu rogowacenia. Obumarłe komórki nie ulegają złuszczeniu, zalegają na powierzchni skóry).
Bywa, że rogowacenie okołomieszkowe jest odpowiedzią organizmu na czynniki środowiskowe: zbyt wysokie lub niskie temperatury, podrażnienie, tarcie, suche powietrze lub promieniowanie słoneczne.
Nie bez znaczenia są zaburzenia naczynioruchowe czy endokrynologiczne (przede wszystkim niedoczynność tarczycy), nieprawidłowe wchłanianie witaminy A oraz niewłaściwa dieta (uboga w witaminę A).
Rogowacenie okołomieszkowe jest schorzeniem okresowym, które nasila się przy niskiej wilgotności powietrza w okresie zimowym.
4. Leczenie rogowacenia okołomieszkowego
Terapia rogowacenia mieszkowego nie polega na przyjmowania leków (ważne jest jedynie uzupełnienie niedoborów witaminowo-mineralnych), a odpowiedniej pielęgnacji skóry. Co robić, a czego unikać? Jakie są domowe sposoby rogowacenie mieszkowe?
Pomocne są regularnie wykonywane gruboziarniste peelingi, masaże szorstką gąbką czy rękawicą. Kluczowym elementem leczenia rogowacenia mieszkowego jest bowiem systematyczne złuszczanie nagromadzonej keratyny.
Trzeba tylko uważać, by się nie podrapać, ponieważ może to doprowadzić do zakażenia i nasilenia dolegliwości.
Warto stosować dermokosmetyki o działaniu nawilżającym i przeciwzapalnym oraz inne kosmetyki, które zawierają substancje mające pozytywny wpływ na stan skóry, a i łagodzą dolegliwości. To na przykład panthenol, masło shea, alantoina, mocznik czy kwas salicylowy.
Dobrym nawykiem jest stosowanie emolientów, które przywracają oraz utrzymują prawidłowy poziom nawilżenia, natłuszczenia oraz elastyczności skóry (chronią skórę przed nadmierną utratą wody).
Działają przy tym przeciwzapalnie. Ważne jest, że nie zawierają sztucznych barwników, ani substancji zapachowych, środków pieniących czy konserwantów.
Można również nakładać maść z nagietka czy maść witaminową o działaniu antybakteryjnym i przyspieszającym gojenie skóry.
Czy to konieczne? Zdecydowanie wskazane. Nieleczone rogowacenie może prowadzić do problemu wrastających włosków, a nawet stanów zapalnych i łojotokowego zapalenia skóry, trądziku, atopii i egzemy. Jest niebezpiecznie dla osób z cerą atopową, trądzikową i łojotokową.