Trądzik pospolity - objawy, przyczyny, leczenie i pielęgnacja skóry
Trądzik pospolity jest chorobą skóry, której objawem są zaskórniki otwarte i zamknięte, grudki i ropne krostki na twarzy, plecach i klatce piersiowej. Dermatoza najczęściej dotyka osoby w wieku dojrzewania, ale może także dotyczyć dorosłych, a nawet dzieci. Jakie metody leczenia trądziku są najbardziej skuteczne? Jak pielęgnować skórę?
1. Co to trądzik pospolity?
Trądzik pospolity (acne vulgaris), znany także jako trądzik młodzieńczy, to choroba skóry, którą najczęściej rozpoznaje się ją u nastolatków i młodych dorosłych (może jednak wystąpić także u niemowląt i dzieci oraz starszych dorosłych).
Dermatoza najczęściej lokalizuje się na twarzy, szyi, górnej części pleców, ramionach, klatce piersiowej. Pojawia się, gdy zatkane gruczoły łojowe oraz mieszki włosowe na skórze zostaną objęte stanem zapalnym.
Trądzik pospolity a różowaty
Trądzik pospolity bywa mylony z innym schorzeniem skóry, jakim jest trądzik różowaty (acne rosacea). Ten objawia się rumieniem, zaczerwienieniem twarzy, teleangiektazjami (tzw. pajączkami) i nadreaktywnością. Czasami pojawiają się na skórze również grudki i pęcherzyki.
Jeśli chodzi o przyczyny trądziku różowatego, te nie są do końca poznane. Specjaliści wskazują na zaburzenia naczyniowe, stany zapalne, zaburzenia układu immunologicznego oraz czynniki genetyczne. Wiadomo, że zaostrzenie choroby może być wywołane przez czynniki zewnętrzne, takie jak ostre przyprawy, gorące napoje, alkohol, czy ekspozycja na słońce.
Inne rodzaje trądziku
Wyróżnia się różne rodzaje trądziku. To nie tylko trądzik pospolity i trądzik różowaty, ale i:
- trądzik zaskórnikowy,
- trądzik grudkowy,
- trądzik krostkowy,
- trądzik grudkowo krostkowy,
- trądzik torbielowaty.
Zawsze, gdy pojawiają się niepokojące zmiany skórne oraz wątpliwości co do rozpoznania i leczenia, trzeba skonsultować się z dermatologiem.
2. Trądzik pospolity - przyczyny
Jakie są najczęstsze przyczyny występowania trądziku pospolitego? Za jego pojawienie się może odpowiadać wiele czynników. To przede wszystkim:
- nadmierna produkcja sebum,
- zablokowanie aparatu włosowo-łojowego przez czop rogowy,
bakterie (zwykle Cutibacterium acnes),
zaburzenia gospodarki hormonalnej.
Nie bez znaczenia jest genetyka, ale i niehigieniczny tryb życia (stres, nieodpowiednia dieta) czy nieprawidłowa bądź niedostateczna pielęgnacja skóry. Trądzik może być również związany z reakcją zapalną bądź immunologiczną.
3. Objawy trądziku pospolitego
Trądzik pospolity jest przewlekłą chorobą skóry dotyczącą aparatu włosowo-łojowego. Jego objawy mogą się różnić i manifestować od łagodnych, przez umiarkowane, do ciężkich.
W przebiegu choroby pojawiają się liczne zmiany skórne, takie jak:
- zaskórniki otwarte. To czarne kropki, które są zatkane gruczołami łojowymi i keratyną,
- zaskórniki zamknięte. Pojawiają się, gdy dojdzie do zatkania mieszka włosowego i gruczołów łojowych. Wówczas pod skórą mogą pojawić się niewielkie, twardawe guzki,
- grudki. To małe, czerwone guzki na skórze, które mogą być bolesne. Ich pojawienie się ma związek z zapaleniem mieszków włosowych i gruczołów łojowych,
- krostki. To zmiany z charakterystycznym białym punktem zlokalizowanym w ich centralnej części. Mogą być wypełnione ropą. Powstają, gdy grudka staje się zakażona przez bakterie.
W przebiegu trądziku guzkowo-krostkowego pojawiają się głębsze, bolesne guzki i krostki, które mogą prowadzić do powstawania blizn.
4. Trądzik pospolity - leczenie
Leczenie trądziku pospolitego wymaga stosowania miejscowych leków przeciwtrądzikowych. Pomóc mogą kremy i żele, które zawierają retinoidy, kwas azelainowy, nadtlenek benzoilu. Czasem konieczne są leki doustne, takie jak antybiotyki lub leki hormonalne.
Gdy trądzik nie reaguje na leczenie, możliwa jest także terapia laserowa. W przypadku ciężkiego trądziku zaleca się również konsultację z dermatologiem.
Osoby, które zmagają się z trądzikiem, muszą wiedzieć, że leczenie to nie wszystko. Duże znaczenie ma również unikanie czynników mogących pogorszyć trądzik, takich jakwyciskanie zaskórników (to zwykle prowadzi do rozprzestrzeniania się bakterii, rozwoju stanów zapalnych oraz powstawania blizn), agresywne mycie skóry czy stosowanie przypadkowych preparatów pielęgnacyjnych, które skórze szkodzą.
Warto także zmienić styl życia na zdrowszy. Duże znaczenie ma regeneracyjny sen, unikanie stresu oraz nadmiernego opalania się i ekspozycji na słońce, optymalne nawadnianie organizmu i racjonalna, dobrze zbilansowana dieta.
Dieta przeciwtrądzikowa powinna być bogata w owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe. Dobrze jest z niej wyeliminować potrawy tłuste i wysoko przetworzone czy produkty o wysokim indeksie glikemiczny (IG).
Bardzo ważna jest także odpowiednia pielęgnacja skóry, przede wszystkim jej staranne i regularne oczyszczanie oraz nawilżanie za pomogą odpowiednio dobranych kosmetyków.
Trądzik pospolity – pielęgnacja skóry i kosmetyki
Jakie kosmetyki do cery trądzikowej są najlepsze? Zaleca się używanie łagodnych środków myjących przeznaczonych specjalnie dla skóry trądzikowej, które nie wysuszają i nie podrażniają skóry.
Do codziennej rutyny pielęgnacyjnej warto włączać żele i toniki oraz lekkie kremy nawilżające, które nie zatykają porów (o niskim stopniu komedogenności). Dobrze, by zawierały kwas salicylowy, nadtlenek benzoilu, siarkę, alfa-hydroksykwasy, adapalen lub olejek z drzewa herbacianego. Ważne jest także stosowanie kremów do opalania o wysokim SPF.
