Cera trądzikowa - właściwości i pielęgnacja cery trądzikowej

Cera trądzikowa odznacza się skłonnością do wykwitów skórnych, zwanych pryszczami. Najczęściej problem ten ujawnia się w okresie dojrzewania, kiedy poziom hormonów gwałtownie wzrasta. Androgeny pobudzają do działania gruczoły łojowe, które produkują zbyt dużo sebum. Cera trądzikowa to zazwyczaj cera tłusta, można ją jednak dość łatwo przesuszyć nadmierną pielęgnacją i nieodpowiednim doborem kosmetyków – a to tylko pogorszy jej stan.

1. Właściwości cery trądzikowej

Cera trądzikowa charakteryzuje się łojotokiem: gruczoły łojowe produkują nadmierną ilość sebum (czyli łoju), który powoduje błyszczenie się i uczucie „tłustości” skóry. Taki stan skóry świadczy o tym, że jest to cera tłusta. Nie znaczy to jednak, że należy ją przesuszać kosmetykami na bazie alkoholu i myć kilka razy dziennie. We wszystkim powinno się zachować umiar, gdyż przesuszona skóra jest jeszcze bardziej podatna na podrażnienia i powstawanie pryszczy.

W przypadku trądziku pozatykane ujścia mieszków włosowych (pory) są dobrze widoczne, szczególnie na brodzie i nosie. Z tego względu nie powinno się stosować tłustych podkładów i kremów – mogłoby to spowodować pogorszenie stanu cery.

Niedoskonałości pojawiające się na skórze ze skłonnością do trądziku dzieli się na formy zapalne i niezapalne:

Zobacz film: "Trądzik - podstawowe informacje"

• zapalne to grudki, krosty i ropne torbiele,
• niezapalne to zaskórniki i prosaki.

Problemy z cerą trądzikową występują nie tylko w okresie młodzieńczym. Różne rodzaje trądziku pojawiają się w różnym wieku, np.:

• trądzik pospolity w wieku dojrzewania, obecnie jest to częsta przypadłość osób po 30 roku życia,
• trądzik niemowlęcy u małych dzieci,
• trądzik różowaty u osób dorosłych, powyżej 30. roku życia.

2. Pielęgnacja cery trądzikowej

Istnieją pięc „faz” pielęgnacji, które należy stosować rano i wieczorem zarówno przy cerze tłustej i trądzikowej, jak i suchej czy normalnej:

1. Oczyszczanie
Skórę twarzy należy regularnie oczyszczać z kurzu, brudu i makijażu. Nie należy jednak przesadzać z tego typu zabiegami, gdyż mogą one przynieść odwrotny rezultat, skóra może stać się przesuszona i podrażniona. Zatem twarz i szyje wystarczy przemyć dwa razy dziennie, stosując nieoleiste kosmetyki, najlepiej w postaci pianek bądź żeli. Częstsze mycie wzmaga łojotok.

W pielęgnacji skóry trądzikowej należy unikać używania zwykłego mydła, ponieważ wzmaga on produkcję łoju przez gruczoły oraz nadaje skórze odczyn zasadowy, co sprzyja rozwojowi bakterii. Nie należy także używać produktów na bazie alkoholu, które oprócz przesuszania i podrażniania, prowadzą do pogorszenia się kondycji skóry. Po umyciu i spłukaniu twarzy letnią wodą należy nanieść krem nawilżający bądź nawilżająco-matujący.

2. Złuszczanie
Działanie preparatów przeciwtrądzikowych opiera się na hamowaniu powstawaniu zaskórników, złuszczaniu rogowaciejącego naskórka, zmniejszaniu łojotoku, a także działaniu antybakteryjnym. Wszystkie inne preparaty odżywcze, wzbogacone woskami, masłem karite oraz olejami roślinnymi, zatykają pory, dlatego nie są wskazane w pielęgnacji cery trądzikowej.

3. Matowanie
Działanie czynników zewnętrznych, takich jak kurz czy pocenie się, mogą nasilać powstawanie zmian trądzikowych. W takich sytuacjach warto mieć pod ręką chusteczki lub płatki oczyszczające, które pozwolą na oczyszczenie skóry z zanieczyszczeń, przy tym nie podrażniając jej. W przypadku osób, u których skóra świeci się dobrym rozwiązaniem może okazać się stosowanie bibułek matujących, które doskonale pochłaniają sebum i świetnie nadają się do odświeżenia makijażu.

4. Wysuszanie
W celu likwidacji pojedynczych zmian można stosować specjalne żele lub plasterki punktowe, które działają antybakteryjnie i wysuszająco. Zalecane jest także wykonywanie raz w tygodniu peelingu chemicznego, który delikatnie, złuszczając naskórek, powoduje wygładzenie i rozjaśnienie cery.

5. Maskowanie
Głównym problemem większości kosmetyków jest zamykanie przez nich porów. U pacjentów z trądzikiem stosowanie ich byłoby zabójcze dla skóry. Dlatego od wielu lat szereg specjalistów wypracował bazę kosmetyków opartych na beztłuszczowych składnikach i na działaniu antybakteryjnym. Nalezą do nich m.in. korektory służące rewelacyjnie do maskowania pojedynczych zmian skórnych, działające antybakteryjnie i poprawiające gojenie.

Aby utrzymać cerę trądzikową w jak najlepszej kondycji i pozbyć się pryszczy, należy przestrzegać dodatkowych zasad:

• Stosowanie żelu antybakteryjnego do mycia twarzy.
• Przemywanie skóry twarzy tonikiem antybakteryjnym (także w ciągu dnia, w celu odświeżenia).
• Stosowanie kremu na dzień kremu o właściwościach matujących i antybakteryjnych.
• Stosowanie na noc kremu antybakteryjnego, który reguluje prace gruczołów łojowych.
• Stosowanie żelu bądź kremu pod oczy.
• Raz w tygodniu wykonanie peelingu bądź nałożenie maseczki oczyszczającej (warunkiem jej zastosowania jest brak zmian ropnych).
• Stosowanie latem kremów z filtrem UVA/UVB.
• Dieta bogata w owoce i warzywa (istotna jest równowaga witaminowo-mineralna), mleko i przetwory mleczne także korzystnie wpływają na wygląd skóry.
• Uzupełnianie diety witaminami A, B2, B5 oraz solami cynku.
• Stosowanie do makijażu tylko kosmetyków antybakteryjnych.
• trądzik może pojawić się nie tylko na twarzy, ale także na plecach, dekolcie, szyi i ramionach – wszystkie te miejsca trzeba pielęgnować z równą dokładnością i systematycznością;
• należy zawsze używać kosmetyków przeznaczonych do cery trądzikowej, jednak jeśli jakaś seria podrażnia lub przesusza skórę, należy rozejrzeć się za innymi, łagodniej działającymi kosmetykami;
• nie powinno się używać toników z alkoholem, gdyż znacznie przesuszą one skórę, nawet tę trądzikową i tłustą;
• nietłuste kremy, najlepiej z filtrem UV, to część codziennej pielęgnacji tłustego rodzaju skóry, nawet jeśli wydaje się, że cera trądzikowa nie potrzebuje nawilżenia;
• do nakładania kremów i podkładów powinno się używać opuszków palców – specjalne gąbki i pędzle to siedlisko bakterii i nie powinno się ich stosować w przypadku cery trądzikowej;
• zbyt częste mycie skóry trądzikowej to także nie jest dobre rozwiązanie – podrażnia ono skórę i pozbawia ją jej naturalnej ochrony – wystarczy oczyszczanie rano i wieczorem;
• jeśli pryszcze pojawiają się po określonych tłustych lub ostrych potrawach, najlepiej ich unikać, ale nie udowodniono jeszcze, że czekolada czy pizza wywołują trądzik.

Warunkiem powodzenia w leczeniu jest cierpliwość i systematyczność. Do zabiegów przeciwtrądzikowych stosowane są preparaty łatwo przyswajalne przez skórę, które działają uzupełniająco i regenerująco na skórę, ograniczają rozwój bakterii, leczą stany zapalne, ochraniają skórę.

Pielęgnacja cery trądzikowej zabiera trochę więcej czasu niż pielęgnacja innych rodzajów cery. Taka skóra potrzebuje – oprócz codziennego oczyszczania, tonizowania i nawilżania – maseczek ściągających, peelingów i parówek stosowanych raz na tydzień lub rzadziej, w zależności od potrzeb. Raz na jakiś czas dobrze jest też pójść do kosmetyczki na profesjonalne oczyszczanie twarzy.

3. Składniki kosmetyków do cery trądzikowej

3.1. Siarka i wyciągi roślinne na trądzik

W preparatach przeznaczonych do pielęgnacji cery ze skłonnością do łojotoku wykorzystuje się antyseptyczne właściwości siarki. Skuteczne w walce z tego typu dysfunkcją skóry są również aminokwasy zawierające ten pierwiastek, między innymi N-acetylometionina i N-acetylocysteina, które regulują ilość wydzielanego łoju.

Często także występuje kamfora, która działa przeciwzapalnie, keratolitycznie, dezynfekująco, a także poprawia ukrwienie skóry. Wśród innych preparatów bardzo często stosowane są wyciągi z roślin np. ekstrakt z rumianku, szałwii, wyciąg z nagietka, rozmarynu, kory dębu, oczaru wirginijskiego czy też brzozy.

3.2. Kwasy owocowe na trądzik

Ważnymi składnikami są tez kwasy owocowe (AHA). Ważną rolę spełniają także wielonienasycone kwasy tłuszczowe z grupy NNKT - linolowy, linolenowy, arachidonowy.

Powodują one modyfikację płaszcza hydrolipolidowego, dzięki czemu kontrolują skład mikroorganizmów warstwy rogowej. Ich niedobór może powodować niekorzystne zmiany flory bakteryjnej, między innymi przyczynia się do wzrostu Pityrosporum orbicolare - lipofilnej bakterii wywołującej stany zapalne skóry.

3.3. Propolis na trądzik

Chętnie wykorzystywany jest też propolis, czyli tzw. kit pszczeli. Jest to lepka substancja żywiczna, wytwarzana przez pszczoły, o barwie żółtej, zielonej lub brunatnej i przyjemnym, aromatycznym zapachu.

Propolis charakteryzuje silne działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Jest on skutecznym środkiem w leczeniu wielu stanów zapalnych i ropnych. Jego ekstrakty wykazują działanie znieczulające i antyutleniające. Ograniczają powstawanie zaskórników, zapobiegają nadmiernemu jej przetłuszczaniu, regenerują uszkodzoną skórę. Z tego też powodu bardzo chętnie są one wykorzystywane nie tylko w preparatach przeciwtrądzikowych, ale także w płynach po goleniu, dezodorantach, mydłach.

3.4. Nadtlenek benzoilu na trądzik

W preparatach przeciwtrądzikowych bardzo często stosowany jest nadtlenek benzoilu, który działa keratolitycznie, przeciwbakteryjnie. Podobne efekty można uzyskać przy pomocy kwasu azelainowego. Zmniejsza liczbę Pityrosporum acnes. Związek ten ponadto ogranicza proces melanogenezy, dzięki czemu przydatny jest przy zmniejszaniu przebarwień pozapalnych.

3.5. Tlenek cynku na trądzik

W preparatach do skóry tłustej wykorzystywany jest także tlenek cynku, który absorbuje nadmiar wydzielanego przez gruczoły łojowe tłuszczu, dzięki czemu wspomaga proces leczenia łojotoku. Jego działanie nie różni się znacznie od pozostałych preparatów.

Stosowany jako składnik maści i zasypek ma działanie antybakteryjne i przyspieszające gojenie się ran. Ponadto tlenek cynku absorbuje promienie ultrafioletowe, nie rozpuszcza się w wodzie, jest odporny na światło, stąd jego wykorzystanie w filtrach UVA/UVB.

3.6. Zioła i aromaterapia na trądzik

Oprócz szeroko stosowanych preparatów kosmetycznych warto pamiętać, że poprawa przemiany materii przynosi równie znaczące korzyści. Pomocne w kuracji mogą okazać się zioła, np. herbatka z kopru włoskiego, fiołka trójbarwnego, rumianku czy szałwii. Aromaterapia, często pomijana także może przynieść zadowalające rezultaty (olejek z drzewa herbacianego, olejek petitgrain, lawendowy, jałowcowy czy cytrynowy).

Olejków w aromaterapii nie należy jednak stosować bezpośrednio na skórę, można natomiast rozcieńczać je wodą bądź dodawać do kremu lub maseczki (jedna kropla).

4. Domowe sposoby na trądzik

Oprócz specjalistycznych metod stosowanych u kosmetyczki istnieją sprawdzone metody domowe, służące pielęgnacji skóry trądzikowej. Jest to np. kompres z ziół (zaparzyć skrzyp i krwawnik, ostudzić, aby się nie poparzyć i nałożyć na twarz na 20 minut). Inną metodą jest maseczka z drożdży - łyżkę stołową drożdży należy rozkruszyć i wymieszać z dwoma łyżeczkami letniego mleka, nałożyć papkę na twarz i zmyć po 20 min.

5. Makijaż dla cery trądzikowej

Bardzo często cera trądzikowa wygląda na tyle nieestetycznie, że osoba z trądzikiem nie wychodzi z domu bez grubej warstwy podkładu, korektora i pudru. Jeśli takie „maskowanie” jest rzeczywiście konieczne, lepiej wybierać kosmetyki o lekkiej konsystencji. Te kremowe i gęste zatkają mieszki włosowe i pogorszą tylko obecny stan.

Niezależnie od rodzaju cery, zawsze należy zmyć makijaż przed pójściem – a także zmywać go, kiedy nie jest już potrzebny, np. po powrocie do domu. Osoby z cerą trądzikową powinny szczególnie przestrzegać tej zasady. Wszelkie „zabrudzenia” na skórze pozostawione na długo, nasilą trądzik i wywołają kolejne pryszcze.

6. Czego unikać przy cerze trądzikowej?

Najczęstsze błędy w pielęgnacji cery trądzikowej to:

• wyciskanie pryszczy;
• nadmierne przesuszanie skóry;
• brak nawilżania i ochrony UV;
• używanie kosmetyków do innych rodzajów skóry;
• zakrywanie niedoskonałości warstwami makijażu, co jeszcze bardziej zatyka ujścia mieszków włosowych;
• leczenie trądziku na własną rękę – w przypadku silnego trądziku lepiej pójść do dermatologa;
• dotykanie twarzy rękami, włosami, telefonem komórkowym, czapką – wszędzie czają się bakterie, które mogą pogorszyć stan skóry.

Cera trądzikowa to jedna z trudniejszych rodzajów skóry. Trzeba uważać, aby jej nie przesuszyć, gdyż może to spowodować nasilenie trądziku. Jednak przy odpowiedniej pielęgnacji jest duża szansa, że problem zniknie, a skóra wróci do równowagi.

6.1. Stres a trądzik?

Stres jest stałym elementem naszego codziennego życia. Problemy rodzinne, zawodowe, finansowe, ale również rosnąca przestępczość i zagrożenia terrorystyczne powodują, że nasze ciało poddawane jest codziennie ogromnemu obciążeniu stresem, który osłabia naszą odporność i jest katalizatorem wielu chorób.

Dlatego też trądzik lub inne zmiany skórne mogą być skutkiem stresu. Większość naukowców zgadza się, że trądzik nie jest bezpośrednio wywoływany stresem, jednak stres znacząco pogarsza problem osoby posiadającej cerę ze skłonnościami do trądziku.

Wystarczy sobie przypomnieć wszystkie ważniejsze wydarzenia w naszym życiu, jak pierwsza randka, rozmowa kwalifikacyjna czy ważne spotkanie. Niezwykle często przygotowania do wszystkich ważnych zdarzeń są zakłócone przez niespodziewanie pojawiające się krostki.

W konsekwencji stresu, zwłaszcza dużego i długotrwałego, organizm uwalnia glukokortykoidy (naturalne steroidy), które z kolei mają wpływ na uwalnianie przez gruczoły łojowe ropy lub powstawanie trądzikopodobnej wysypki. Można więc śmiało powiedzieć, że stres powoduje zaognienie problemu trądziku, zwłaszcza u osób ze skłonnościami do zmian skórnych.

Trądzik jest problemem, który w mniejszym lub większym stopniu dosięga 90% ludności, dlatego też istnieje cała gama leków i specyfików, które pomagają leczyć chorobę z zewnątrz i od wewnątrz. Jednak gdy uświadomimy sobie, że stres jest katalizatorem tej choroby i postaramy się mu przeciwdziałać, możemy sobie pomóc w sposób najbardziej naturalny ze wszystkich.

Skoro reakcją na stres jest uwalnianie glukokortykoidów odpowiedzialnych za pobudzanie gruczołów łojowych postarajmy się obniżyć poziom stresu, na który jesteśmy narażeni. Możemy to osiągnąć np. poprzez uprawianie ulubionej dyscypliny sportowej, skupieniu się na swoim hobby lub robieniu czegokolwiek, co pomaga nam nie myśleć o problemach i powoduje odprężenie. Eksperci uważają, że odpowiednia dawka snu oraz medytacje są bardzo dobrym sposobem na zredukowanie stresu i poprawienie wyglądu naszej cery.

Przede wszystkim należy jak najwięcej czasu poświęcać na to, co lubimy i chociaż łatwiej powiedzieć niż zrobić, to pamiętajmy, że nasze zdrowie jest naszym najcenniejszym darem, o który musimy stale się troszczyć.

Tak naprawdę nie istnieją badania, które w 100% potwierdzałyby skuteczność zredukowania stresu w walce z trądzikiem, ale wszystkie wyżej wymienione sposoby należą do grupy zdrowych zwyczajów, które promują zdrowy tryb życia, będą więc zawsze miały pozytywny wpływ na organizm. W zasadzie nie ma nic do stracenia.

6.2. Opalanie przy cerze trądzikowej

Opalanie, które „leczy” trądzik, to mit. Być może po opalaniu skóra przez jakiś czas wygląda lepiej. Tak naprawdę staje się wysuszona i bardziej podatna na podrażnienia. Ponadto prowadzi to do wzmożenia pracy gruczołów łojowych. Stan skóry widocznie pogorszy się dopiero po jakimś czasie – jeśli dłuższy czas będzie przesuszona, z czasem doprowadzi to też do pojawienia się zmarszczek.

Co więcej, opalanie się bez ochrony przed promieniowaniem ultrafioletowym zwiększa ryzyko raka skóry. Każde wyjście na słońce, nie tylko latem, powinno być uprzedzone zastosowaniem kremu z filtrem co najmniej 15, blokującym promieniowanie UVA i UVB. Skóra trądzikowa będzie się najlepiej czuła w lekkim kremie niezatykającym ujść mieszków włosowych.

Należy też pamiętać, że przepisane przez dermatologa retinoidy (pochodne witaminy A stosowane bezpośrednio na skórę) sprawiają, że skóra jest bardziej podatna na oparzenia słoneczne i podrażnienia. W czasie ich stosowania trzeba wyjątkowo uważać na słońce!

6.3. Mitotoksyny

Mitotoksyny to toksyczne substancje uwalniane do atmosfery przez grzyby. Mitotoksyny są bezbarwne i bezzapachowe. Ciepłe, wilgotne i gnijące środowisko sprzyja rozwijaniu się grzybów wytwarzających mitotoksyny. Istnieje wiele gatunków grzybów, co niesie za sobą istnienie wielu mitotoksyn, których największe stężenie występuje w pobliżu rozległych kolonii grzybów. Ich wpływ na organizm jest uzależniony od kilku czynników, tj. rodzaju organizmu, jego podatności na dane mitotoksyny, metabolizmu i mechanizmów obronnych.

Mitotoksyny są groźne dla naszego zdrowia już w chwili, gdy przebywamy w ich otoczeniu. Kontakt fizyczny, tj. dotykanie lub co gorsza połykanie naraża organizm na poważne infekcje. Dodatkowo, osoby, które mają niedobór witamin oraz odżywiają się nieprawidłowo, nadużywają alkoholu lub często zapadają na infekcje są bardziej narażone na działanie mitotoksyn. Mitotoksyny mogą być przyczyną trądziku.

Dlaczego mitotoksyny pogarszają stan cery?

Skóra jest największym organem w naszym ciele. Zazwyczaj dbamy o nią bardzo dokładnie, gdyż jesteśmy w stanie zauważyć najmniejsze zmiany, które się na niej pojawiają. Najważniejszy jest fakt, że skóra odzwierciedla stan zdrowia całego organizmu oraz broni go przed inwazją obcych infekcji i toksyn. Nagromadzone wcześniej toksyny są natomiast wydalane często właśnie przez skórę na zewnątrz w sposób bardzo wydajny.

Często gdy cierpimy na jakąś chorobę, daje ona o sobie znać w postaci zmian skórnych. Dlatego, gdy mitotoksyny zaatakują nasz organizm i zaczną siać spustoszenie to właśnie na cerze i skórze możemy znaleźć symptomy. W sposób niebezpośredni zatem mitotoksyny pogarszają stan cery i ważnym jest, aby odtruć z nich organizm, czyli oczyścić go z nagromadzonych toksyn.

Jak oczyścić organizm z mitotoksyn?

Dieta oczyszczająca jest sposobem walki z mitotoksynami. W czasie oczyszczania organizmu z toksyn należy pić dużo wody i innych płynów. Pomoże to nie tylko w ich wypłukaniu, ale również w nawodnieniu organizmu, co jest bardzo ważne, gdyż w czasie procesu detoksykacji będzie się traciło dużo płynów.

Jak odtruć organizm z mitotoksyn przy pomocy ziół?

Używanie ziół w diecie wspomaga szybsze pozbycie się toksyn z organizmu. Zioła to również domowe sposoby na trądzik. Mitotoksyny najczęściej atakują żołądek, przewód pokarmowy i jelita, dlatego używaj ziół, by je oczyścić. Czosnek zabija mitotoksyny nagromadzone w organizmie, można więc go uznać za naturalne lekarstwo na infekcje grzybami. Pomocna okaże się też lukrecja i mlecz polny. Chińczycy odtruwają organizm z mitotoksyn przy pomocy ziół: pu gong ying i lian qiao.