Jak dbać o skórę wrażliwą i alergiczną - porady i kosmetyki dla alergików

Pielęgnacja cery wrażliwej to niełatwe zadanie. Kosmetyki dla alergików stanowią podstawę pielęgnacji skóry osób, które zmagają się z ciągłymi podrażnieniami. Osoby cierpiące na alergie muszą starannie wybierać kosmetyki pielęgnacyjne, gdyż niewłaściwy preparat może stać się przyczyną atopowego zapalenia skóry. Schorzeniu temu towarzyszą zmiany skórne i dolegliwości takie jak świąd skóry. Aby nie zaostrzać objawów zapalenia, należy wybierać jedynie łagodne kosmetyki stworzone z myślą o osobach z alergiami. Kosmetyki hypoalergiczne pozwolą utrzymywać skórę w czystości, nie podrażniając jej przy tym. Jak je wybrać?

1. Przyczyny alergii

Alergia najczęściej rozwija się po wielokrotnej ekspozycji na alergen (substancja alergizująca) sprawczy. Kiedy „alergik” po raz pierwszy ma kontakt z danym alergenem, jest on traktowany przez organizm jako „coś niepożądanego” i to mobilizuje układ odpornościowy do rozpoczęcia reakcji immunologicznej, w trakcie której produkowane są immunoglobuliny IgE, proces ten trwa do ok. 6 tygodni.

Kiedy dochodzi do wielokrotnych ekspozycji na daną substancję uczulającą, krążące w organizmie immunoglobuliny dołączają się do komórek tucznych, powodując uwalnianie z nich mediatorów zapalnych, między innymi histaminy i prostaglandyn.

To właśnie te mediatory wydzielane w dużych ilościach wywołują objawy alergiczne. U osoby z atopią reakcje alergiczne występują zazwyczaj w ciągu 48 godzin od ekspozycji na alergen i mogą się one objawiać: wysypką, świądem, zaczerwienieniem skóry, obrzękiem i in.

Zobacz film: "Wpływ diety na wygląd skóry"

Istnieje wiele substancji mogących wywoływać u osób wrażliwych reakcje alergiczne. Najczęściej są to:

• pyłki, zarodniki pleśni, roztocza kurzu domowego, zanieczyszczenia powietrza;
• produkty spożywcze;
• u dzieci: mleko krowie, jaja, pszenica, soja, dorsz, cytrusy i orzeszki ziemne;
• u dorosłych: różnego rodzaju orzechy, cytrusy, brzoskwinie, jabłka, truskawki i wiele innych;
• lateks;
• niektóre produkty perfumowane, wyroby kosmetyczne i inne środki, które są stosowane zewnętrznie na skórę;
• leki, szczególnie antybiotyki;
• konserwanty zawarte zarówno w produktach spożywczych, jak i w artykułach papierniczych czy odzieżowych.

Jak widać, w naszym środowisku istnieją setki substancji, które dla osób z cechami atopii są zagrożeniem i powodują codzienne problemy ze skórą.

Obecnie alergie (choroby atopowe) dotykają około 30% społeczeństwa. Najczęstsze postaci tych chorób to pyłkowina, na którą choruje około 20% populacji, astma oskrzelowa występująca u 5-8% populacji oraz atopowe zapalenie skóry występujące u kilku procent ogólnej populacji dziecięcej oraz u ok. 1% osób dorosłych.

U osób z atopią bardzo często obserwuje się nadmierną reakcję skórną na kontakt z różnymi substancjami (zarówno wziewnymi, pokarmowymi, jak i kontaktowymi), które dla osoby zdrowej są zupełnie nieszkodliwe. W rzeczywistości, prawdziwym powodem reakcji alergicznej jest nadmierna aktywność systemu immunologicznego.

Normalnie układ odpornościowy działa jako obrona organizmu przed inwazją czynników takich jak bakterie, wirusy czy grzyby. Jednak w przypadku wystąpienia reakcji alergicznej, system odpornościowy reaguje albo zbyt gwałtownie, albo na niewłaściwy sygnał.

2. Charakterystyka kosmetyków dla alergików

Jak powstają takie środki do pielęgnacji skóry? W większości przypadków producenci rezygnują z substancji zapachowych i nadających kolor, ale inne składniki, nawet te, o których wiadomo, że mogą wywołać reakcję alergiczną, pozostawiają bez zmian.

Takie preparaty sprzedawane są później jako kosmetyki hypoalergiczne, co jest o tyle prostsze, że nie istnieją przyjęte standardy, które pozwalałyby na określenie, które produkty są rzeczywiście przyjazne alergikom. Przyjmuje się jednak, że kosmetyki dla alergików to takie, które nie zawierają:

• alkoholu,
• środków zapachowych,
• substancji konserwujących,
• barwników,
• wyciągów z ziół,
• produktów pszczelich,
• olejków eterycznych.

Kosmetyki hypoalergiczne powinny z kolei charakteryzować się lekko kwaśnym odczynem, zbliżonym do pH skóry – dzięki temu nie uszkodzą płaszcza wodno-lipidowego skóry. Kosmetyki dla alergików najlepiej kupować w aptece – takie preparaty zazwyczaj są przebadane na osobach z alergiami, dlatego też można być pewnym bezpieczeństwa ich stosowania.

3. Pielęgnacja skóry alergicznej

Osoby ze skłonnością do alergii powinny w szczególny sposób dbać o właściwą pielęgnację skóry. Jest to utrudnione ze względu na konserwanty, związki zapachowe, barwniki, środki powierzchniowo czynne, które są dodawane do większości preparatów pielęgnacyjnych dostępnych w zwykłych sklepach.

Aktualnie szacuje się, że alergie związane ze stosowaniem preparatów kosmetycznych stanowią ok. 10% wszystkich skórnych reakcji alergicznych, z czego większość to reakcje alergiczne na sztuczne barwniki i substancje zapachowe dodawane do kosmetyków.

Każdy „alergik” powinien po pierwsze unikać stosowania produktów, o których wie, że jest na nie uczulony. Jeżeli natomiast podejrzewa, że jest na coś uczulony, ale nie ma pewności, powinien zgłosić się do dermatologa, aby wykonać testy alergiczne.

W pielęgnacji skóry atopowej bardzo ważne jest stosowanie odpowiednich preparatów nawilżających i natłuszczających, jak również kosmetyków używanych bezpośrednio po kąpieli.

Dobór odpowiedniej linii kosmetyków dla osoby z atopową skórą nie jest łatwy, zwłaszcza że skóra taka charakteryzuje się dużą skłonnością do odczynów kontaktowych typu alergicznego oraz niealergicznego i nawet preparaty przeznaczone do pielęgnacji takiej skóry mogą powodować zaostrzenie jej stanu zapalnego.

Wybór odpowiednich preparatów zależeć będzie zatem od indywidualnych właściwości skóry każdego chorego i nieraz koniecznych jest wiele prób, aby odnaleźć idealny produkt.

Aktualnie na rynku istnieje wiele serii kosmetycznych do pielęgnacji tego typu skóry. Najlepsze są wyroby o naturalnym dla naszej skóry pH (~5,5). Stosowane produkty pielęgnacyjne nie powinny zawierać składników, na które osoby są indywidualnie uczulone lub takich, które znane są jako substancje potencjalnie drażniące.

Jeżeli na opakowaniu znajdziemy informację, iż kosmetyk jest hipoalergiczny, oznacza to, że produkt ten był testowany na skórze osób z tendencją do atopii. Jeżeli produkt przeznaczony jest do cery wrażliwej, zawiera on na ogół ograniczoną do minimum ilość konserwantów oraz środków zapachowych lub w ogóle nie ma ich w swoim składzie.

Tłuszcz, który jest stosowany w preparatach kosmetycznych dla alergików powinien mieć skład zbliżony do składu chemicznego naturalnego tłuszczu skóry. Szczególnie ważne są substancje odbudowujące płaszcz hydrolipidowy skóry (np. ceramidy, fosfolipidy) oraz nawilżające (np. d-pantenol, czy kwas hialuronowy). Dzięki zawartości takich składników jak prowitamina witaminy B5 (d-pantenol), alantoina, proteiny, algi, preparaty pielęgnacyjne działają łagodząco i regeneracyjnie na skórę.

3.1. Jak wybrać odpowiednie kosmetyki dla alergików?

Alergia na niektóre substancje występuje bardzo często, podobnie jak alergia na kosmetyki. Osoba, której skóra źle toleruje niektóre specyfiki, powinna bardzo ostrożnie wybierać preparaty do pielęgnacji. Jak to zrobić?

• Zawsze czytaj skład kosmetyków. Unikaj środków, które zawierają substancje zapachowe, konserwujące i barwiące.
• Pamiętaj, że nawet kosmetyki naturalne mogą być źle tolerowane przez twoją skórę. Może okazać się, że dostaniesz reakcji alergicznej po użyciu kosmetyków na bazie olejków eterycznych lub produktów pszczelich.
• Spróbuj dociec, na które składniki masz alergię. W ten sposób będziesz wiedzieć, czego unikać.
• Wybieraj produkty z krótką listą składników. Wówczas ryzyko reakcji alergicznej będzie mniejsze.
• Gdy odwodniona skóra twarzy daje ci się we znaki, zachowaj szczególną ostrożność podczas stosowania nowych preparatów. Zanim zaaplikujesz je na całą twarz, wypróbuj je na przedramieniu.
• Podobnie postępuj z nową linią produktów. Jeśli masz cały zestaw różnych preparatów, wprowadzaj je stopniowo i obserwuj, czy nie podrażniają twojej skóry.
• Wypróbuj kosmetyki lecznicze. Ich skład jest zwykle bliższy potrzebom skóry wrażliwej i skłonnej do podrażnień.

Alergia potrafi skomplikować nawet tak podstawową kwestię jak codzienna pielęgnacja skóry. Jednak wystarczy zastosować się do powyższych wskazówek, aby zminimalizować ryzyko podrażnień. Niektórzy alergicy cenią sobie kosmetyki naturalne, ale warto pamiętać, że nawet one mogą spowodować reakcję alergiczną.

4. Alantoina do pielęgnacji skóry atopowej

Alantoina to pochodna mocznika występująca w naturze w żywokoście, którego liście były stosowane zgodnie z ludowymi tradycjami jako gojące okłady na skaleczenia, obrzęki i drobne rany. Mała ilość alantoiny występuje również naturalnie w naszych organizmach.

Alantoina jest substancją o działaniu łagodzącym, przeciwzapalnym i regenerującym, pobudza proliferację komórek naskórka, sprzyjając tym samym jego odnowie i gojeniu. Poza tym łagodzi podrażnienia skóry, zmniejsza zaczerwienienie, działa nawilżająco, zmiękcza i wygładza skórę. Sprzyja także tworzeniu się prawidłowego płaszcza hydrolipidowego skóry, co ułatwia utrzymanie właściwego jej nawodnienia.

Należy pamiętać, że osoby z tendencją do alergii powinny wybierać produkty do pielęgnacji skóry indywidualnie, aby odnaleźć preparat najlepiej oddziałujący na ich cerę. W przypadku problemów z dobraniem odpowiednich preparatów konieczna może być konsultacja z lekarzem dermatologiem.